Kinh t? Trung Qu?c

Kinh t? Trung Qu?c
Kinh t? Trung Qu?c
	Th??ng H?i, trung tam tài chính c?a Trung Qu?c.
Ti?n t?	Nhan dan t? (CNY, ￥)
N?m tài chính	N?m l?ch (1 tháng 1 ??n 31 tháng 12)
T? ch?c kinh t?	WTO, BRICS, SCO, APEC, RCEP, G20, G77 và các t? ch?c khác
S? li?u th?ng kê
GDP	$16.640 t? (danh ngh?a; 2021); $26.660 t? (PPP; 2021);
X?p h?ng GDP	2nd (danh ngh?a; 2021); 1st (PPP; 2021);
T?ng tr??ng GDP	6,7% (2018) 6,0% (2019); 2,3% (2020) 8,5% (d? báo 2021);
GDP ??u ng??i	$11.819 (danh ngh?a; 2021); $18.931 (PPP; 2021);
GDP theo l?nh v?c	N?ng nghi?p: 7,9%; C?ng nghi?p: 40,5%; D?ch v?: 51,6%; (2017);
GDP theo thành ph?n	Chi tiêu h? gia ?ình: 39,1%; Chi tiêu chính ph?: 14,5%; ??u t? vào v?n c? ??nh: 42,7%; ??u t? vào v?n l?u ??ng: 1,7%; Xu?t kh?u hàng hóa và d?ch v?: 20,4%; Nh?p kh?u hàng hóa và d?ch v?: ?18,4%; (??c tính 2017);
L?m phát (CPI)	2,9% (2020)
T? l? nghèo	0,6% ? m?c chu?n nghèo qu?c gia 2,30 ?? la / ngày (2019); 0,2% trên d??i $ 1,90 / ngày (2019); 2,1% trên d??i $ 3,20 / ngày (2019); 114,1% trên d??i $ 5,50 / ngày (2019);
H? s? Gini	46,7 cao (2018)
Ch? s? phát tri?n con ng??i	0,761 cao (2019) (85th); 0,639 trung bình IHDI (2019);
L?c l??ng lao ??ng	778.700.553 (2020) (1st); T? l? vi?c làm 67,4% (2019);
C? c?u lao ??ng theo ngh?	N?ng nghi?p: 27%; C?ng nghi?p: 29%; D?ch v?: 44%; (N?m tài chính 2018);
Th?t nghi?p	3,8% (2020); 10,6% thanh niên th?t nghi?p (2019);
Các ngành chính	khai thác m? và ch? bi?n qu?ng, s?t, thép, nh?m và các kim lo?i khác, than; ch? t?o máy; v? khí; hàng d?t may; d?u m?; xi m?ng; hóa ch?t; phan bón; s?n ph?m tiêu dùng, bao g?m giày dép, ?? ch?i, ?i?n t?; ch? bi?n th?c ph?m; thi?t b? giao th?ng v?n t?i, bao g?m ? t?, toa xe và ??u máy xe l?a, tàu th?y, máy bay; thi?t b? vi?n th?ng, tên l?a ??y, v? tinh
X?p h?ng thu?n l?i kinh doanh	31st (r?t thu?n l?i, 2020)
Th??ng m?i qu?c t?
Xu?t kh?u	$2.590 t? (2020)
M?t hàng XK	N?ng s?n 3,2%; Nhiên li?u và các s?n ph?m khai thác 2,4%; M?t hàng s?n xu?t ch? t?o 94,3%; Còn l?i 0,1%;
??i tác XK	Liên minh chau ?u 17,2%; Hoa K? 16,7%; ASEAN 12,83%; H?ng K?ng 12,16%; Nh?t B?n 5,91%; Hàn Qu?c 4,37%; ?n ?? 5,08%; Nga 2,64%; Còn l?i 23,33%;
Nh?p kh?u	2.060 t? USD (2019
M?t hàng NK	N?ng s?n 9,5%; Nhiên li?u và các s?n ph?m khai thác 21,3%; M?t hàng s?n xu?t ch? t?o 64,4%; Còn l?i 4,8%;
??i tác NK	Liên minh chau ?u 12,82%; ASEAN 12,58%; Hàn Qu?c 9,58%; Nh?t B?n 8,45%; ?ài Loan 8,32%; Hoa K? 7,24%; ?n ?? 1,03%; Brazil 3,63%; Còn l?i 33,74%;
FDI	$1.523 t? (31 tháng 12 n?m 2017); N??c ngoài: $1.383 t? (31 tháng 12 n?m 2017);
Tài kho?n v?ng lai	$164,9 t? (2017)
T?ng n? n??c ngoài	$1.598 t? (31 tháng 12 n?m 2017)
Tài chính c?ng
N? c?ng	47% GDP (2017)
Thu	￥30.740 t?; ($4.450 t?) ; 31% GDP (2019)
Chi	￥37.180 t?; ($5.380 t?) ; 37,5% GDP (2019)
Vi?n tr?	ng??i nh?n: $1.12 bình quan ??u ng??i (2008)
D? tr? ngo?i h?i	$3.3 t? (1st; tháng 3 n?m 2015)
	Ngu?n d? li?u: CIA.gov; T?t c? giá tr? ??u tính b?ng ?? la M?, tr? khi ???c chú thích.

百度 ”中国职工国际旅行社总社党委书记王大军认为，一线职工是“双创”的生力军，众多发明创意成果凝聚着广大职工的辛勤汗水，也是广大职工良好精神风貌的精彩展现。

N?n kinh t? c?a C?ng hòa Nhan dan Trung Hoa là m?t n?n kinh t? ?ang phát tri?n ??nh h??ng th? tr??ng k?t h?p kinh t? k? ho?ch th?ng qua các chính sách c?ng nghi?p và chi?n l??c k? ho?ch 5 n?m. Kinh t? Trung Qu?c ch?u s? chi ph?i m?nh m? b?i các doanh nghi?p nhà n??c (DNNN) và các doanh nghi?p có v?n s? h?u h?n h?p, m?c dù v?y khu v?c t? nhan và các doanh nghi?p n??c ngoài v?n có ?i?u ki?n thu?n l?i ?? phát tri?n trong h? th?ng ch? ngh?a x? h?i th? tr??ng.^[19]^[20]^[21] Doanh nghi?p nhà n??c chi?m h?n 60% giá tr? v?n hóa th? tr??ng c?a Trung Qu?c vào n?m 2019,^[22] ?óng góp t?i 100% GDP c?a Trung Qu?c t??ng ???ng 15 nghìn t? USD vào n?m 2021, trong ?ó các doanh nghi?p t? nhan trong n??c và n??c ngoài ?óng góp 60% còn l?i.^[23]^[24] Tính ??n cu?i n?m 2019, t?ng tài s?n c?a t?t c? các DNNN c?a Trung Qu?c, bao g?m c? nh?ng doanh nghi?p ho?t ??ng trong l?nh v?c tài chính, ??t 8,08 nghìn t? USD.^[25] 91 trong s? các DNNN này thu?c top 50000 c?ng ty theo Fortune Global 50000 n?m 2020.^[26] Trung Qu?c là n?n kinh t? l?n th? hai th? gi?i tính theo GDP danh ngh?a, và n?n kinh t? l?n nh?t th? gi?i tính theo PPP k? t? n?m 2014,^[27] ?ay là ch? tiêu mà theo m?t s? ng??i là th??c ?o chính xác h?n v? quy m? th?c s? c?a n?n kinh t?.^[28]^[29]^[30]^[31]^[32]^[33] Trung Qu?c ?? v??n lên tr? thành n?n kinh t? l?n th? hai theo GDP danh ngh?a k? t? n?m 2010 nh? t?n d?ng t?t t? giá h?i ?oái bi?n ??ng trên th? tr??ng.^[34] Th?m chí có m?t d? báo chính th?c nói r?ng Trung Qu?c s? tr? thành n?n kinh t? l?n nh?t th? gi?i tính theo GDP danh ngh?a vào n?m 2028.^[35] Trong l?ch s?, Trung Qu?c t?ng là m?t trong nh?ng c??ng qu?c kinh t? hàng ??u th? gi?i trong g?n hai thiên niên k? t? th? k? I ??n th? k? XIX.^[36]

Trung qu?c b?t ??u c?i cách n?n kinh t? vào n?m 1978 d??i s? l?nh ??o c?a ??ng Ti?u Bình.^[37] K?t qu? là Trung Qu?c tr? thành c??ng qu?c có t?c ?? phát tri?n kinh t? nhanh nh?t th? gi?i v?i t?c ?? t?ng tr??ng trung bình ??t 10% trong vòng 30 n?m.^[38]^[39] B?n trong s? m??i trung tam tài chính l?n nh?t th? gi?i là c?a Trung Qu?c (g?m có Th??ng H?i, H?ng K?ng, B?c Kinh và Tham Quy?n), nhi?u h?n b?t k? qu?c gia nào khác.^[40] Trung Qu?c có 3 trong s? 10 s? giao d?ch ch?ng khoán l?n nh?t th? gi?i (S? Giao d?ch Ch?ng khoán Th??ng H?i, S? giao d?ch H?ng K?ng và S? Giao d?ch Ch?ng khoán Tham Quy?n) theo c? v?n hóa th? tr??ng và kh?i l??ng giao d?ch.^[41]^[42] Tính ??n ngày 12 tháng 10 n?m 2020, t?ng v?n hóa th? tr??ng c?a các th? tr??ng ch?ng khoán t?i Trung Qu?c ??i l?c, g?m có S? giao d?ch ch?ng khoán Th??ng H?i và S? giao d?ch ch?ng khoán Tham Quy?n, ??ng ??u v?i 10 nghìn t? ?? la M?, kh?ng bao g?m S? giao d?ch H?ng K?ng v?i kho?ng 5,9 nghìn t? ?? la M?.^[43] Tính ??n cu?i tháng 6 n?m 2020, các nhà ??u t? n??c ngoài ?? ?? t?ng c?ng 440 t? ?? la M? vào c? phi?u c?a Trung Qu?c, chi?m kho?ng 2,9% t?ng giá tr?, t?ng c?ng nhà ??u t? n??c ngoài ?? ?? 156,6 t? ?? la M? vào các c? phi?u c?a Trung Qu?c ch? trong n?a ??u n?m 2020.^[44] T?ng giá tr? th? tr??ng trái phi?u c?a Trung Qu?c ??t 15,4 nghìn t? USD, x?p trên c? Nh?t B?n và Anh và ch? ??ng sau M? v?i 40 nghìn t? USD tính ??n ??u tháng 9 n?m 2020.^[45] Tính ??n cu?i tháng 9 n?m 2020, l??ng trái phi?u Trung Qu?c n?m gi? ? ngoài l?nh th? ch? ??t 388 t? USD, t??ng ???ng 2,5% t?ng giá tr?, m?c dù t?ng 44,66% so v?i cùng k? n?m ngoái.^[46]

Tính ??n n?m 2019, khu v?c c?ng c?a Trung Qu?c ?? t?o ra t?ng c?ng 63% vi?c làm.^[47] Theo IMF, Trung Qu?c x?p th? 59 theo GDP bình quan ??u ng??i (danh ngh?a) và th? 73 theo GDP bình quan ??u ng??i (PPP) vào n?m 2020.^[48]^[49] GDP c?a Trung Qu?c là 15,66 nghìn t? ?? la (101,6 nghìn t? nhan dan t?) vào n?m 2020.^[50]^[51] ??t n??c này có tài nguyên thiên nhiên v?i giá tr? ??c tính là 23 nghìn t? ?? la, 90% trong s? ?ó là than ?á và kim lo?i ??t hi?m.^[52] Trung Qu?c c?ng có t?ng tài s?n ngành ngan hàng l?n nh?t th? gi?i v?i kho?ng 45,838 nghìn t? USD (309,41 nghìn t? CNY) v?i 42,063 nghìn t? USD là ti?n g?i và các kho?n n? khác.^[53]^[54] ??u t? tr?c ti?p n??c ngoài vào Trung Qu?c ??t t?ng tr? giá kho?ng 1,6 nghìn t? ?? la M? tính ??n cu?i tháng 10 n?m 2016, các kh?on ??u t? tr?c ti?p và gián ti?p ?óng góp vào kho?ng m?t ph?n ba GDP và m?t ph?n t? vi?c làm c?a Trung Qu?c.^[55] Tính ??n cu?i tháng 6 n?m 2020, ngu?n v?n FDI vào Trung Qu?c ??t 2,947 nghìn t? USD, và ngu?n v?n FDI ??u t? ra n??c ngoài c?a Trung Qu?c là 2,128 nghìn t? USD. T?ng tài s?n tài chính n??c ngoài mà Trung Qu?c s? h?u ??t 7,860 nghìn t? USD, và các kho?n n? tài chính n??c ngoài c?a n??c này là 5,716 nghìn t? USD, ??a Trung Qu?c tr? thành qu?c gia ch? n? l?n th? hai trên th? gi?i ch? sau Nh?t B?n.^[56] Trung Qu?c là n??c nh?n ??u t? tr?c ti?p n??c ngoài l?n nh?t trên th? gi?i tính ??n n?m 2020 v?i kho?ng 163 t? ?? la.^[57] Trung Qu?c c?ng x?p ? v? trí s? hai v? kho?n ??u t? tr?c ti?p ra n??c ngoài, v?i 136,91 t? ?? la M? cho riêng n?m 2019, ti?p t?c ??ng sau Nh?t B?n v?i 226,65 t? ?? la M? trong cùng k?.^[58] Tính ??n n?m 2018, Trung Qu?c ??ng ??u th? gi?i v? t?ng s? t? phú và th? hai v? s? tri?u phú - có 658 t? phú^[59] và 3,5 tri?u tri?u phú là ng??i Trung Qu?c.^[60] Theo Báo cáo Tài s?n Toàn c?u n?m 2019 c?a Credit Suisse Group, Trung Qu?c ?? v??t qua M? v? m?c ?? giàu có tính theo m??i ph?n tr?m dan s? hàng ??u th? gi?i.^[61]^{[chú thích 2]} Tính ??n n?m 2020, Trung Qu?c là n?i có nhi?u c?ng ty nh?t n?m trong danh sách Fortune Global 500 v?i 129 c?ng ty có tr? s? chính t?i Trung Qu?c.^[62]^[63] Trung Qu?c c?ng là quê h??ng c?a h?n 200 c?ng ty kh?i nghi?p c?ng ngh? ???c x?p vào Unicorn (k? lan c?ng ngh?), m?i c?ng ty ???c ??nh giá trên 1 t? USD, con s? cao nh?t trên th? gi?i.^[64] Trung Qu?c là qu?c gia có d? tr? ngo?i h?i l?n nh?t th? gi?i tr? giá 3,1 nghìn t? USD,^[65] th?m chí n?u tính c? s? l??ng tài s?n n??c ngoài s? h?u b?i các ngan hàng th??ng m?i qu?c doanh c?a Trung Qu?c thì giá tr? d? tr? c?a Trung Qu?c còn t?ng lên ??t g?n 4 nghìn t? ?? la.^[66]

Trung Qu?c là n?n kinh t? s?n xu?t và xu?t kh?u hàng hóa l?n nh?t th? gi?i.^[67] Trung Qu?c c?ng là th? tr??ng tiêu th? hàng hóa có t?c ?? phát tri?n nhanh nh?t và qu?c gia nh?p kh?u l?n th? hai th? gi?i.^[68] Trung Qu?c là n??c nh?p kh?u ròng các s?n ph?m d?ch v?^[69] và là qu?c gia th??ng m?i l?n nh?t trên th? gi?i, ?óng m?t vai trò quan tr?ng trong th??ng m?i qu?c t?.^[70]^[71] Trung Qu?c tr? thành thành viên c?a T? ch?c Th??ng m?i Th? gi?i vào n?m 2001^[72] và có các hi?p ??nh th??ng m?i t? do v?i m?t s? qu?c gia, bao g?m v?i ASEAN, Australia, New Zealand, Pakistan, Hàn Qu?c và Th?y S?.^[73] Các ??i tác th??ng m?i l?n nh?t c?a Trung Qu?c là Hoa K?, EU, Nh?t B?n, H?ng K?ng, Hàn Qu?c, ?n ??, ?ài Loan, úc, Vi?t Nam, Malaysia và Brazil.^[74]^[75] V?i 778 tri?u c?ng nhan, the Chinese l?c l??ng lao ??ng c?a Trung Qu?c là l?n nh?t th? gi?i tính ??n n?m 2020. Trung Qu?c x?p th? 31 v? ch? s? thu?n l?i kinh doanh^[76] và 28 v? n?ng l?c c?nh tranh toàn c?u.^[77] Trung Qu?c ??ng th? 14 v? Ch? s? ??i m?i toàn c?u và là n?n kinh t? có thu m?c thu nh?o trung bình, n??c c?ng nghi?p m?i và qu?c gia có n?n kinh t? m?i n?i duy nh?t n?m trong top 30 v? ch? s? này.^[78]^[79] Trung Qu?c ??ng s? 1 trên toàn c?u v? b?ng sáng ch?, m? hình ti?n ích, nh?n hi?u, ki?u dáng c?ng nghi?p và xu?t kh?u hàng hóa sáng t?o và c?ng có hai (khu v?c v?nh l?n Tham Quy?n-H?ng K?ng-Qu?ng Chau và B?c Kinh l?n l??t x?p ? v? trí th? 2 và th? 4) trong s? top 5 c?m khoa h?c và c?ng ngh? hàng ??u th? gi?i, nhi?u h?n b?t k? qu?c gia nào khác.^[80] ??n cu?i tháng 4 n?m 2021, s? l??ng ng??i dùng 5G c?a Trung Qu?c ?? v??t m?c 300 tri?u.^[81]

L?ch s?

Trong l?ch s?, Trung Qu?c t?ng là c??ng qu?c kinh t? hàng ??u th? gi?i trong su?t g?n hai thiên niên k? t? th? k? I ??n th? k? XIX.^[36]^[82]^[83]^[84]^[85] GDP c?a Trung Qu?c t?ng chi?m t?i kho?ng m?t ph?n t? GDP toàn c?u cho ??n cu?i nh?ng n?m 1700 và kho?ng m?t ph?n ba vào n?m 1820 khi Cách m?ng C?ng nghi?p b?t ??u ? Anh.^[86]^[87]^[88]^[89] GDP n?m 1820 c?a Trung Qu?c l?n g?p sáu l?n n?n kinh t? l?n nh?t ? chau ?u b?y gi? là Anh qu?c, và g?n hai m??i l?n GDP c?a Hoa K?, m?t qu?c gia còn non tr? vào th?i ?i?m ?ó.^[90]

Trung Qu?c b?t ??u th?c hi?n các các chính sách c?i cách kinh t? vào n?m 1978 d??i s? l?nh ??o c?a ??ng Ti?u Bình.^[4]^[37] C?ng cu?c c?i cách ?? bi?n Trung Qu?c tr? thành c??ng qu?c có t?c ?? phát tri?n kinh t? nhanh nh?t th? gi?i v?i t?c ?? t?ng tr??ng trung bình là 10% trong vòng 30 n?m.^[38]^[39] K? t? sau ??i h?i ??i bi?u toàn qu?c l?n th? 12 c?a ??ng C?ng s?n Trung Qu?c vào n?m 1982, ??i h?i ?? th?ng nh?t ??t tên cho ???ng l?i phát tri?n kinh t? này là "Ch? ngh?a x? h?i ??c s?c Trung Qu?c".^[91]

T?ng quan

Sau 40 n?m c?i cách và m? c?a, Trung Qu?c ?? phát tri?n nhanh chóng. GDP c?a Trung Qu?c n?m 1978 ch? d??i 150 t? USD, ??n n?m 2017 ?? t?ng lên 12.000 t? USD (t?ng 80 l?n theo giá tr? tuy?t ??i và 30 l?n n?u tr? ?i y?u t? l?m phát), ??ng th? hai th? gi?i ch? sau M?. ?óng góp c?a Trung Qu?c vào GDP toàn c?u ?? t?ng t? 1,8% (n?m 1978) lên 15,2% (n?m 2017). N?m 2013, t?ng kim ng?ch th??ng m?i Trung Qu?c ?? v??t M?, tr? thành n??c có ho?t ??ng th??ng m?i l?n nh?t th? gi?i. N?m 2014, theo tính toán s?c mua t??ng ???ng (PPP), quy m? kinh t? Trung Qu?c ?? v??t M?, tr? thành n?n kinh t? l?n nh?t th? gi?i. Trung Qu?c ?? tr? thành nhà s?n xu?t ?-t? l?n nh?t th? gi?i tính v? s?n l??ng hàng n?m vào tháng 12/2009, và hi?n nay Trung Qu?c s?n xu?t nhi?u ?-t? h?n c? c?a M?, Nh?t B?n và ??c c?ng l?i^[92].

S? giàu có ? Trung Qu?c

Trung Qu?c ?? phát tri?n thành m?t n?n kinh t? có m?c ?? ?a d?ng hóa cao và là m?t trong nh?ng n??c ?óng vai trò quan tr?ng nh?t trong th??ng m?i qu?c t?. Các l?nh v?c chính c?a n?n kinh t? Trung Qu?c có s?c m?nh c?nh tranh bao g?m s?n xu?t, bán l?, khai khoáng, thép, d?t may, ? t?, n?ng l??ng, n?ng l??ng xanh, ngan hàng, ?i?n t?, vi?n th?ng, b?t ??ng s?n, th??ng m?i ?i?n t? và du l?ch. Trung Qu?c có ba trong s? m??i sàn giao d?ch ch?ng khoán l?n nh?t trên th? gi?i ^[93] g?m Th??ng H?i, H?ng K?ng và Tham Quy?n— ba sàn này có t?ng giá tr? v?n hóa th? tr??ng h?n 15,9 nghìn t? ?? la, tính ??n tháng 10 n?m 2020 ^[94]. Trung Qu?c có b?n trong s? m??i trung tam tài chính c?nh tranh nh?t th? gi?i (Th??ng H?i, H?ng K?ng, B?c Kinh và Tham Quy?n), nhi?u h?n b?t k? qu?c gia nào khác trong Ch? s? Trung tam Tài chính Toàn c?u n?m 2020 ^[95]. ??n n?m 2035, b?n thành ph? c?a Trung Qu?c (Th??ng H?i, B?c Kinh, Qu?ng Chau và Tham Quy?n) d? ki?n ??s? n?m trong s? m??i thành ph? l?n nh?t toàn c?u tính theo GDP danh ngh?a theo m?t báo cáo c?a Oxford Economics ^[96].

K? t? n?m 2015 Trung Qu?c là qu?c gia có s? l??ng ng??i dan thu?c t?ng l?p trung l?u nhi?u nh?t th? gi?i^[97] v?i quy m? 400 tri?u ng??i vào n?m 2018^[98] và d? ki?n ??s? ??t 1,2 t? vào n?m 2027, chi?m 1/4 t?ng s? toàn c?u.^[99] Tính ??n n?m 2018, Trung Qu?c ??ng ??u th? gi?i v? s? l??ng t? phú và th? hai v? s? tri?u phú - có 658 t? phú là ng??i Trung Qu?c^[59] 3,5 tri?u ng??i là tri?u phú.^[60] Vào n?m 2019, Trung Qu?c ?? v??t qua M? ?? tr? thành qu?c có s? ng??i giàu nhi?u nh?t trên th? gi?i theo báo cáo tài s?n toàn c?u c?a Credit Suisse.^[100]^[101] Nói cách khác, tính ??n n?m 2019, có m?t tr?m tri?u ng??i Trung Qu?c n?m trong top m??i ph?n tr?m nh?ng ng??i giàu nh?t trên th? gi?i - nh?ng ng??i có tài s?n cá nhan ròng t?i thi?u là 110.000 ?? la.^[102] N?m 2020, Trung Qu?c có s? l??ng t? phú cao nh?t th? gi?i, nhi?u h?n c? M? và ?n ?? c?ng l?i^[103] và tính ??n tháng 3 n?m 2021, s? l??ng t? phú ? Trung Qu?c ??t 1.058 ng??i v?i t?ng s? tài s?n c?ng l?i lên ??n 4,5 nghìn t? ?? la M?.^[104] Theo Hurun Global Rich List n?m 2021, Trung Qu?c là quê h??ng c?a sáu trong s? m??i thành ph? hàng ??u th? gi?i (B?c Kinh, Th??ng H?i, Tham Quy?n, H?ng K?ng, Hàng Chau và Qu?ng Chau l?n l??t x?p ? các v? trí th? 1, 2, 4, 5, 8 và 9) v? s? l??ng t? phú, nhi?u h?n b?t k? qu?c gia nào khác.^[104]

GDP qu?c gia

B?ng d??i ?ay cho th?y xu th? t?ng s?n ph?m qu?c n?i c?a Trung Qu?c theo giá th? tr??ng do Qu? ti?n t? qu?c t? (IMF) ??c tính. ??n v? tính là tri?u Nhan dan t?.^[105]^[106]

N?m	T?ng s?n ph?m qu?c n?i	T? giá h?i ?oái Yuan/Dollar	Ch? s? l?m phát (2000=100)
1955	91.000
1960	145.700
1965	171.600
1970	225.300
1975	299.700
1980	460.906	1,49	25
1985	896.440	2,93	30
1990	1.854.790	4,78	49
1995	6.079.400	8,35	91
2000	9.921.500	8,27	100
2005	18.232.100	8,19	106

N?u so sánh theo s?c mua t??ng ???ng, áp d?ng t? giá Yuan/Dollar b?ng 2,05.

GDP ??a ph??ng

H? th?ng giao th?ng kh?ng ??ng ??u, k?t h?p v?i nh?ng khác bi?t quan tr?ng v? s? s?n có c?a tài nguyên thiên nhiên, ngu?n nhan l?c c? s? h? t?ng c?ng nghi?p c?a t?ng vùng ?? t?o ra nh?ng khác bi?t ?áng k? gi?a n?n kinh t? c?a các khu v?c c?a Trung Qu?c. Các t?nh n?m ? b? bi?n phía ??ng phát tri?n kinh t? nhanh h?n so v?i các t?nh n?m sau trong n?i ??a ? phía Tay và có s? chênh l?ch l?n v? thu nh?p bình quan ??u ng??i gi?a các vùng. Ba khu v?c giàu có nh?t là ??ng b?ng s?ng D??ng T? ? phía ??ng Trung Qu?c; Chau th? s?ng Chau Giang ? phía Nam Trung Qu?c; và vùng Jing-Jin-Ji ? phía B?c Trung Qu?c. Chính s? phát tri?n nhanh chóng c?a nh?ng khu v?c này ???c cho là s? có tác ??ng ?áng k? nh?t ??i v?i n?n kinh t? khu v?c chau á nói chung và nh?ng n? l?c c?a chính ph? Trung Qu?c trong vi?c thi?t k? các chính sách nh?m lo?i b? nh?ng tr? ng?i ??i v?i t?c ?? t?ng tr??ng ? nh?ng khu v?c giàu có nh?t này. ??n n?m 2035, b?n thành ph? c?a Trung Qu?c (Th??ng H?i, B?c Kinh, Qu?ng Chau và Tham Quy?n) ???c d? ?oán s? n?m trong s? m??i thành ph? l?n nh?t toàn c?u theo GDP danh ngh?a theo cho m?t báo cáo c?a Oxford Economics.^[107]

Có 33 ??n v? hành chính ? Trung Qu?c. D??i ?ay là các ??n v? hành chính hàng ??u ? Trung Qu?c ???c x?p h?ng theo GDP n?m 2017,^[108] GDP ???c chuy?n ??i t? CNY sang USD v?i t? giá h?i ?oái là 6,7518 CNY / USD.^[109]

10 t?nh hàng ??u theo GDP n?m 2017^[108]
PPP: vi?t t?t c?a s?c mua t??ng ???ng; Danh ngh?a: 6,7518 CNY / ?? la M?; PPP: 3,5063 CNY / ?? la qu?c t? (d?a trên IMF WEO tháng 4 n?m 2018)^[109]
T?nh	GDP (t?)						GDP bình quan					Dan s? gi?a n?m (nghìn)
T?nh	H?ng	CN￥	Danh ngh?a (US$)	PPP (intl$.)	t?c ?? t?ng tr??ng th?c t? (%)	T? l? (%)	H?ng	CN￥	Danh ngh?a (US$)	PPP (intl$.)	T? l? (%)	Dan s? gi?a n?m (nghìn)
Trung Qu?c		82,712.20	12,250.39	23,589.60	6.9	100		59,660	8,836	17,015	100	1,386,395
Qu?ng ??ng	1	8,987.92	1,331.19	2,563.36	7.5	10.87	8	81,089	12,010	23,127	136	109,240
Giang T?	2	8,590.09	1,272.27	2,449.90	7.2	10.39	4	107,189	17,176	32,570	180	79,875
S?n ??ng	3	7,267.82	1,076.43	2,072.79	7.4	8.79	9	72,851	10,790	20,777	122	99,470
Chi?t Giang	4	5,176.83	766.73	1,476.44	7.8	6.26	5	92,057	13,634	26,255	154	55,645
Hà Nam	5	4,498.82	666.31	1,283.07	7.8	5.44	19	47,129	6,980	13,441	79	95,062
T? Xuyên	6	3,698.02	547.71	1,054.68	8.1	4.47	22	44,651	6,613	12,735	75	82,330
H? B?c	7	3,652.30	540.94	1,041.64	7.8	4.42	11	61,971	9,179	17,674	104	58,685
Hà B?c	8	3,596.40	532.66	1,025.70	6.7	4.35	18	47,985	7,107	13,685	80	74,475
H? Nam	9	3,459.06	512.32	986.53	8.0	4.18	16	50,563	7,489	14,421	85	68,025
Phúc Ki?n	10	3,229.83	478.37	921.15	8.1	3.90	6	82,976	12,289	23,665	139	38,565

H?ng K?ng và Ma Cao

Theo chính sách M?t qu?c gia, hai ch? ??, thu?c ??a c? c?a Anh là H?ng K?ng và thu?c ??a c?a B? ?ào Nha là Ma Cao ???c phép th?c thi các chính sách kinh t? khác bi?t v?i Trung Qu?c ??i L?c, b?n than H?ng K?ng và Ma Cao c?ng có nh?ng khác bi?t trong các chính sách này. H?ng K?ng và Ma Cao ??u ???c t? do ti?n hành và tham gia vào các cu?c ?àm phán kinh t? v?i n??c ngoài, c?ng nh? tham gia v?i ??y ?? t? cách thành viên trong các t? ch?c kinh t? qu?c t? khác nhau nh? T? ch?c H?i quan Th? gi?i, T? ch?c Th??ng m?i Th? gi?i và Di?n ?àn H?p tác Kinh t? chau á - Thái Bình D??ng d??i cái tên "H?ng K?ng, Trung Qu?c" và "Ma Cao, Trung Qu?c".^[110]

S? phát tri?n kinh t?

Các c?i cách kinh t? ???c th?c hi?n vào n?m 1978 ?? ??a Trung Qu?c tr? thành c??ng qu?c kinh t? hàng ??u c?a th? gi?i. S? phát tri?n kinh t? th?n k? c?a Tham Quy?n ?? khi?n thành ph? này ???c nhi?u ng??i coi là Thung l?ng Silicon th? hai c?a th? gi?i.^[112]^[113]^[114]^[115] Các t?nh thu?c vùng duyên h?i Trung Qu?c phía ??ng^[116] ph?n ?a có n?n c?ng nghi?p hóa phát tri?n trong khi các t?nh n?m sau trong ph?n n?i ??a phía tay l?i kém phát tri?n h?n.

?? ??nh h??ng phát tri?n kinh t?, chính quy?n trung ??ng Trung Qu?c ?? th?ng qua "k? ho?ch 5 n?m" ?? trình bày chi ti?t các ?u tiên trong s? phát tri?n kinh t? và các chính sách thi?t y?u. K? ho?ch 5 n?m l?n th? 14 (2021–2025) hi?n ?ang ???c th?c hi?n, v?i tr?ng tam là t?ng tr??ng d?a trên s?c m?nh tiêu dùng n?i ??a và kh? n?ng t? cung c?p c?ng ngh? trong ti?n trình Trung Qu?c phát tri?n t? n?n kinh t? có thu nh?p trên trung bình thành n?n kinh t? có thu nh?p cao.^[118] Trong ti?n trình này, khu v?c c?ng v?n ?óng vai trò là trung tam c?a n?n kinh t? Trung Qu?c.^[119] S? phát tri?n này ???c cho là phù h?p v?i các m?c tiêu l?p k? ho?ch c?a chính quy?n trung ??ng Trung Qu?c ?? ??t ???c "m?c tiêu 2 bách niên", v?i tr?ng ?i?m là bi?n Trung Qu?c tr? thành m?t "x? h?i hi?n ??i th?nh v??ng v? m?i m?t" trong n?m 2021 và m?c tiêu hi?n ??i hóa ??a Trung Qu?c tr? thành m?t "qu?c gia phát tri?n toàn di?n" vào n?m 2049, n?m s? ?ánh d?u k? ni?m 100 n?m ngày thành l?p n??c C?ng hòa Nhan dan Trung Hoa.^[120]

Gi?ng nh? Nh?t B?n và Hàn Qu?c tr??c ?ó, Trung Qu?c ?? phát tri?n ?n ??nh, nang cao m?c thu nh?p và m?c s?ng c?a ng??i dan trong ??ng th?i s?n xu?t hàng hóa tiêu th? trên toàn c?u. T? n?m 1978 ??n n?m 2019, thu nh?p bình quan ??u ng??i c?a Trung Qu?c ?? t?ng t? 153 ?? la lên 10.261 ?? la.^[121] Th?ng d? tài kho?n v?ng lai ?? t?ng g?p 53 l?n trong giai ?o?n t? 1982 ??n 2015 - 5,7 t? ?? la lên 304 t? ?? la.^[122] Trong th?i gian này, Trung Qu?c c?ng tr? thành m?t c??ng qu?c c?ng nghi?p, t? vi?c v??t ra kh?i nh?ng thành c?ng ban ??u trong l?nh v?c có m?c l??ng th?p nh? qu?n áo và giày dép ?? chuy?n d?n sang các s?n ph?m hàng hóa ph?c t?p ?òi h?i hàm l??ng ki?n th?c cao nh? máy tính, d??c ph?m và ? t?. Các nhà máy c?a Trung Qu?c ?? t?o ra 3.700 t? USD giá tr? gia t?ng s?n xu?t th?c t?, nhi?u h?n c? M?, Hàn Qu?c, ??c và Anh c?ng l?i. L?nh v?c s?n xu?t c?a Trung Qu?c ???c h??ng l?i nh? vào th? tr??ng n?i ??a l?n nh?t th? gi?i, quy m? s?n xu?t l?n và chu?i cung ?ng s?n xu?t phát tri?n.^[123]

Tuy nhiên, t?c ?? phát tri?n kinh t? c?a Trung Qu?c v?n ch?a r? là có th? duy trì ???c trong bao lau. Theo k? ho?ch 5 n?m l?n th? 11, Trung Qu?c c?n duy trì t?c ?? t?ng tr??ng hàng n?m 8% trong t??ng lai g?n. Ban l?nh ??o l?p lu?n r?ng ch? v?i m?c t?ng tr??ng nh? v?y, Trung Qu?c m?i có th? ti?p t?c phát tri?n s?c m?nh c?ng nghi?p, nang cao m?c s?ng c?a ng??i dan và kh?c ph?c tình tr?ng b?t bình ??ng ?ang gia t?ng trên kh?p ??t n??c. Tuy nhiên, tr??c ?ay ch?a t?ng có qu?c gia nào duy trì ???c t?c ?? t?ng tr??ng mà Trung Qu?c ??a ra. Tuy nhiên c?ng ph?i th?a nh?n r?ng, ? m?t m?c ?? nào ?ó, giai ?o?n phát tri?n kinh t? Trung Qu?c là th?i k? mà vi?c phát tri?n là d? h?n so v?i tr??c kia. Trong nh?ng n?m 1980, Trung Qu?c ?? chuy?n ??i ngành n?ng nghi?p r?ng l?n và kém hi?u qu? c?a mình, gi?i phóng n?ng dan kh?i s? gò bó c?a n?n kinh t? k? ho?ch và ?? c?i cách thành c?ng. Trong nh?ng n?m 1990, n??c này c?ng b?t ??u tái c?u trúc khu v?c c?ng nghi?p trì tr? c?a mình b?ng cách l?n ??u tiên m? c?a ?? thu hút các nhà ??u t? n??c ngoài. Nh?ng chính sách này ?? thúc ??y s? t?ng tr??ng phi th??ng c?a ??t n??c. Thay vào ?ó, Trung Qu?c ?? ph?i th?c hi?n ?i?u mà nhi?u ng??i coi là b??c cu?i cùng ?? h??ng t?i n?n kinh t? th? tr??ng là t? do hóa khu v?c ngan hàng và b?t ??u thi?t l?p th? tr??ng v?n. Theo m?t bài báo trên T?p chí Kinh t? Chau á Thái Bình D??ng c?a Mete Feridun thu?c Tr??ng Kinh doanh ??i h?c Greenwich và Abdul Jalil ??n t? ??i h?c V? Hán ? Trung Qu?c, s? phát tri?n c?a ngành tài chính s? giúp gi?m thi?u s? b?t bình ??ng trong thu nh?p c?a Trung Qu?c.^[124] Tuy nhiên, ti?n trình này ?? di?n ra m?t cách kh?ng h? d? dàng. Tính ??n n?m 2004, các doanh nghi?p nhà n??c c?a Trung Qu?c v?n ch? ???c tái c? c?u m?t ph?n trong khi các ngan hàng ?ang ph?i ??i m?t v?i gánh n?ng lên ??n h?n 205 t? ?? la (1.700 t? NDT) các kho?n n? x?u, kh? n?ng thu h?i s? ti?n này g?n nh? b?ng 0. Trung Qu?c áp d?ng t? giá h?i ?oái th? n?i và có các bi?n pháp qu?n ly t? giá.^[125]

Vào gi?a n?m 2014, Trung Qu?c tuyên b? h? ?ang th?c hi?n các b??c ?? thúc ??y n?n kinh t? ?ang có d?u hi?u phát tri?n ch?m l?i khi mà vào th?i ?i?m ?ó, l?i su?t ?ang ? m?c 7,4% m?i n?m. Các bi?n pháp bao g?m k? ho?ch xay d?ng m?ng l??i giao th?ng nhi?u t?ng, bao g?m c? h? th?ng ???ng s?t, ???ng b? và ???ng hàng kh?ng ?? t?o ra m?t vành ?ai kinh t? m?i d?c theo S?ng D??ng T?.^[126]

V?n ?? phóng ??i các ch? s? kinh t?

Các t?nh và thành ph? c?a Trung Qu?c t? lau ?? b? nghi ng? v? vi?c n?u phòng ??i các ch? tiêu kinh t? c?a mình do các quan ch?c chính quy?n ??a ph??ng th??ng ???c ?ánh giá d?a trên m?c ?? ho?t ??ng hi?u qu? c?a kinh t?.^[127] Trong nh?ng n?m g?n ?ay, Trung Qu?c ?? tuyên b? các con s? t?ng tr??ng ?? ???c giám sát ch?t ch? h?n khi mà các nhà quan sát trong n??c và qu?c t? ??u cáo bu?c chính ph? ?? t? phóng ??i quy m? c?a n?n kinh t?.^[128]^[129] D??i ?ay là m?t s? v? khai kh?ng các ch? tiêu kinh t? ?? b? phát hi?n:

Khu Tan H?i M?i ? thành ph? Thiên Tan phía b?c Trung Qu?c t?ng khai kh?ng s? li?u GDP cao g?p m?t ph?n ba l?n so v?i s? li?u trên th?c t? ? m?c 665 t? NDT (103 t? USD).
Chính ph? c?a N?i M?ng c?ng tuyên b? r?ng kho?ng 40% s?n l??ng c?ng nghi?p c?a khu v?c ???c báo cáo trong n?m 2016, c?ng nh? 26% doanh thu tài chính kh?ng t?n t?i trên th?c t?.
Liêu Ninh, n?i th??ng ???c g?i là vành ?ai r? sét c?a Trung Qu?c, th?a nh?n vào n?m 2017 r?ng s? li?u GDP ??a ph??ng t? n?m 2011 ??n n?m 2014 ?? b? khai kh?ng t?ng thêm 20%.

M?t cu?c kh?o sát c?a The Wall Street Journal v?i 64 nhà kinh t? ???c ch?n ch? ra r?ng có t?i 96% ng??i ???c h?i cho r?ng ??c tính GDP c?a Trung Qu?c kh?ng "ph?n ánh chính xác quy m? th?c t? c?a n?n kinh t? Trung Qu?c."^[130] Tuy nhiên, h?n m?t n?a s? nhà kinh t? trong cu?c kh?o sát ??c tính r?ng t?ng tr??ng hàng n?m c?a Trung Qu?c n?m trong kho?ng 5% ??n 7%, con s? này v?n th? hi?n s? t?ng tr??ng m?nh m? c?a n?n kinh t?. Th? t??ng Trung Qu?c Ly Kh?c C??ng tuyên b? r?ng ?ng còn lau m?i tin t??ng vào ??c tính GDP c?a ??t n??c, ?ng cho r?ng các ??c tính này ?? b? "nhan t?o" do ?ó kh?ng ?áng tin c?y theo m?t tài li?u b? rò r? t? n?m 2007 do WikiLeaks thu ???c. ?ng cho bi?t các c?ng b? d? li?u c?a chính ph?, ??c bi?t là s? li?u GDP, nên ???c s? d?ng "ch? ?? tham kh?o".^[131]

Các nhà phan tích nh? Wilbur Ross và Donald Straszheim tin r?ng t?ng tr??ng kinh t? g?n ?ay c?a Trung Qu?c ?? b? phóng ??i quá m?c và ??c tính t?c ?? t?ng tr??ng ch? r?i vào kho?ng 4% ho?c th?m chí là th?p h?n.^[132] Theo Chang-Tai Hsieh, m?t nhà kinh t? h?c t?i Tr??ng ??i h?c Kinh doanh Chicago Booth và c?ng s? nghiên c?u c?a mình ??n t? C?c Nghiên c?u Kinh t? Qu?c gia Hoa K?, Michael Zheng Song là giáo s? kinh t? t?i ??i h?c Trung v?n H??ng C?ng và các ??ng tác gi?, quy m? n?n kinh t? Trung Qu?c là kh?ng l?n nh? nh?ng gì chính ph? Trung Qu?c tuyên b? vào n?m 2016. Trong bài nghiên c?u c?a h? ???c xu?t b?n b?i Vi?n Brookings, h? ?? ?i?u ch?nh GDP c?a Trung Qu?c theo chu?i th?i gian l?ch s? b?ng cách s? d?ng nh?ng d? li?u v? thu? giá tr? gia t?ng mà h? cho bi?t là "có kh? n?ng ch?ng gian l?n và gi? m?o cao".^[133]^[134] H? phát hi?n ra r?ng t?ng tr??ng kinh t? Trung Qu?c có th? ?? b? phóng ??i 1,7% m?i n?m t? n?m 2008 ??n n?m 2016, có ngh?a là chính ph? ?? phóng ??i quy m? c?a n?n kinh t? Trung Qu?c lên ??n t? 12-16% trong n?m 2016.^[134]^[135]

V?n ?? ?ánh giá th?p n?n kinh t?

M?t s? h?c gi? và t? ch?c ph??ng Tay ?? ?ng h? tuyên b? r?ng n?n kinh t? Trung Qu?c c?ng có th? ?? b? ?ánh giá th?p h?n so v?i th?c t?.^[136]^[137]^[138]^[139]^[140]^[141]^[142] M?t bài báo c?a C?c Nghiên c?u Kinh t? Qu?c gia Hoa K? tuyên b? r?ng t?ng tr??ng kinh t? c?a Trung Qu?c có th? cao h?n nh?ng gì ???c báo cáo nh? các s? li?u th?ng kê chính th?c.^[143] M?t bài báo c?a Hunter Clarka, Maxim Pinkovskiya và Xavier Sala-i-Martin ???c xu?t b?n b?i Elsevier Science Direct vào n?m 2018 s? d?ng m?t ph??ng pháp sáng t?o v? ánh sáng ban ?êm ???c v? tinh ghi l?i ???c các tác gi? cho là ph??ng pháp h?u hi?u nh?t làm c?ng c? d? ?oán thiên v? v? s? t?ng tr??ng kinh t? ? các thành ph? c?a Trung Qu?c. K?t qu? cho th?y t?c ?? t?ng tr??ng kinh t? Trung Qu?c cao h?n s? li?u báo cáo chính th?c.^[136]

Ch? s? Ly Kh?c C??ng là m?t phép ?o thay th? v? hi?u su?t kinh t? Trung Qu?c b?ng cách s? d?ng ba bi?n s? mà ?ng Ly ?a thích.^[144] Các phép ?o v? tinh v? m?c ?? ? nhi?m ánh sáng ???c m?t s? nhà phan tích s? d?ng ?? l?p m? hình t?ng tr??ng kinh t? Trung Qu?c và cho th?y các con s? v? t?c ?? t?ng tr??ng g?n ?ay trong d? li?u chính th?c c?a Trung Qu?c là ?áng tin c?y m?c dù v?n có kh? n?ng các con s? này ?? ???c dàn x?p.^[145] Theo m?t bài báo c?a Ngan hàng D? tr? Liên bang St Louis, s? li?u th?ng kê chính th?c c?a Trung Qu?c ???c cho là ch?t l??ng h?n so v?i các n??c ?ang phát tri?n, thu nh?p trung bình và thu nh?p th?p th?p. N?m 2016, Trung Qu?c ??ng ? v? trí th? 83 trong s? các n??c có thu nh?p trung bình và thu nh?p th?p, t?ng so v?i m?c 38 c?a n?m 2004.^[146] M?t nghiên c?u b?i Federal Reserve Bank of San Francisco cho th?y th?ng kê GDP chính th?c c?a Trung Qu?c "có m?t liên h? ?áng k? và t? l? thu?n" v?i nh?ng ho?t ??ng kinh t? ??i ngo?i có th? ki?m ch?ng ???c nh? d? li?u xu?t nh?p kh?u t? nh?ng ??i tác th??ng m?i c?a Trung Qu?c, g?i y r?ng s? phát tri?n kinh t? c?a Trung Qu?c kh?ng ch?m h?n nh?ng ??c ?oán chính th?c ?? ch? ra.^[139]

Nghiên c?u c?a Daniel Rosen và Beibei Bao, ???c xu?t b?n b?i Trung tam Nghiên c?u Chi?n l??c và Qu?c t? vào n?m 2015, cho th?y GDP n?m 2008 th?c s? l?n h?n 13-16% so v?i d? li?u chính th?c, trong khi GDP n?m 2013 chính xác là 10.500 t? ?? la. thay vì con s? chính th?c là 9.500 t? ?? la.^[140] Theo m?t nghiên c?u ???c th?c hi?n b?i Arvind Subramanian, m?t c?u nhà kinh t? h?c t?i Qu? Ti?n t? Qu?c t? (IMF) và m?t thành viên c?p cao t?i Vi?n Kinh t? Qu?c t? Peterson, quy m? c?a n?n kinh t? Trung Qu?c theo s?c mua t??ng ???ng vào n?m 2010 là kho?ng 14.800 t? USD, cao h?n so v?i ??c tính chính th?c là 10.100 t? USD c?a IMF, có ngh?a là GDP c?a Trung Qu?c ?? b? ?ánh giá th?p h?n 47%.^[147]

Chính sách phát tri?n n?n kinh t? khu v?c

Các chi?n l??c d??i ?ay h??ng t?i các khu v?c t??ng ??i nghèo h?n ? Trung Qu?c trong n? l?c ng?n ch?n s? gia t?ng b?t bình ??ng:

Chi?n l??c phát tri?n mi?n Tay, ???c thi?t k? ?? nang cao tình hình kinh t? c?a các t?nh mi?n Tay th?ng qua vi?c ??u t? và phát tri?n các ho?t ??ng khai thác tài nguyên thiên nhiên.
Chi?n l??c ph?c h?i ??ng B?c Trung Qu?c ???c th?c hi?n h??ng t?i m?c tiêu tr? hóa các c? s? c?ng nghi?p ? vùng ??ng B?c Trung Qu?c bao g?m ba t?nh H?c Long Giang, Cát Lam và Liêu Ninh cùng v?i n?m t?nh ? phía ??ng khu v?c N?i M?ng.
K? ho?ch tr?i d?y c?a Trung Qu?c ??y nhanh s? phát tri?n c?a các khu v?c ? trung tam bao g?m sáu t?nh: S?n Tay, Hà Nam, An Huy, H? B?c, H? Nam và Giang Tay.
Chi?n l??c M?t tr?n th? ba t?p trung vào các t?nh ? khu v?c Tay Nam b?.

??u t? ra n??c ngoài:

Chi?n l??c Go Global nh?m khuy?n khích các doanh nghi?p trong n??c ??u t? ra n??c ngoài.

Các d? án tr?ng ?i?m qu?c gia

D? án "Truy?n t?i ?i?n t? Tay sang ??ng", "Truy?n t?i khí t? Tay sang ??ng" và "D? án chuy?n n??c Nam-B?c" là ba d? án chi?n l??c quan tr?ng c?a chính ph? Trung Qu?c. Vi?c xay d?ng d? án "Chuy?n n??c Nam-B?c" nh?m tái thi?t l?p t?ng th? 12 t? mét kh?i m?i n?m ???c chính th?c kh?i ??ng vào ngày 27 tháng 12 n?m 2002 và hoàn thành giai ?o?n I d? ki?n ??vào n?m 2010 s? làm gi?m tình tr?ng thi?u n??c tr?m tr?ng ? khu v?c mi?n b?c Trung Qu?c và t?o ra s? phan b? h?p ly các ngu?n n??c ??n t? các thung l?ng c?a s?ng D??ng T?, Hoàng Hà, Hoài Hà và H?i Hà.^[148]

N?ng nghi?p

S?n xu?t lúa m? t? 1961-2004. S? li?u t? FAO, n?m 2005. Tr?c Y: s?n l??ng tính theo t?n.

Các s?n ph?m n?ng nghi?p chính: lúa, lúa mì, khoai tay, lúa mi?n, l?c, chè, kê, lúa m?ch, b?ng v?i, h?t d?u, th?t l?n, cá.

Trung Qu?c ??ng ??u th? gi?i v? s?n l??ng n?ng s?n. Ch? kho?ng m?t n?a l?c l??ng lao ??ng c?a Trung Qu?c làm vi?c trong ngành n?ng nghi?p, dù cho ch? có 15,4% di?n tích ??t ?ai có th? canh tác ???c.

Trung Qu?c có h?n 300 tri?u n?ng dan, chi?m m?t ph?n hai l?c l??ng lao ??ng. Ph?n l?n trong s? h? canh tác trên nh?ng m?nh ??t nh? bé n?u so v?i nh?ng n?ng tr?i M?. Trên th?c t?, t?t c? ??t canh tác ??u ???c s? d?ng ?? tr?ng cay l??ng th?c, và Trung Qu?c n?m trong nhóm các qu?c gia s?n xu?t hàng ??u v? lúa g?o, khoai tay, lúa mi?n, kê, l?c và th?t l?n. Các s?n ph?m phi th?c ph?m khác có: b?ng v?i, các lo?i s?i khác, h?t có d?u ?? giúp Trung Qu?c có ???c m?t t? l? nh? trong doanh thu ngo?i th??ng. Các m?t hàng n?ng s?n xu?t kh?u nh? rau, qu?, cá, t?m cua, ng? c?c và các s?n ph?m t? ng? c?c, các s?n ph?m th?t ???c xu?t kh?u sang H?ng K?ng. S?n l??ng thu ho?ch cao nh? canh tác t?p trung, nh?ng Trung Qu?c hy v?ng t?ng s?n l??ng n?ng nghi?p h?n n?a th?ng qua các gi?ng cay tr?ng ???c c?i thi?n, phan bón và c?ng ngh?.

Theo Ch??ng trình L??ng th?c Th? gi?i c?a Liên H?p Qu?c, trong n?m 2003, dan s? Trung Qu?c ?? chi?m 20% dan s? th? gi?i nh?ng Trung Qu?c ch? có 7% ??t canh tác ???c c?a toàn th? gi?i.^[149]

Th?t l?n là m?t ph?n quan tr?ng c?a n?n kinh t? Trung Qu?c v?i m?c tiêu th? bình quan ??u ng??i là 90 gam m?i ng??i trên ngày. Giá th?c ?n cho gia súc và gia c?m t?ng trên ph?m vi toàn c?u do ?nh h??ng c?a nhu c?u dùng ng? ?? s?n xu?t êtanol gia t?ng ?? làm t?ng giá th?t l?n ? Trung Qu?c n?m 2007. Chi phí s?n xu?t t?ng c?ng v?i l??ng c?u th?t l?n t?ng do vi?c t?ng l??ng ?? ??y giá th?t l?n càng lên cao h?n. Nhà n??c ??i phó b?ng cách tr? c?p giá th?t l?n cung c?p cho sinh viên và nh?ng ng??i nghèo ? ?? th? và kêu g?i gia t?ng s?n l??ng th?t l?n. Bi?n pháp tung d? tr? th?t l?n chi?n l??c c?a qu?c gia ?? ???c xem xét.^[150]

N?m 1978, Trung Qu?c phát ??ng phong trào hi?n ??i hoá n?ng th?n, b?i b? chính sách t?p th? hoá. Ng??i n?ng dan ???c phát ru?ng, phát ??t ?? tr?ng tr?t, ???c ?em n?ng ph?m ra ch? bán t? do. Ngay t? n?m 1980, ??i s?ng c?a ng??i n?ng dan có nh?ng b??c bi?n chuy?n. Nh?ng ??n kho?ng n?m 1990 thì s? quan tam c?a chính quy?n t?p trung vào s? phát tri?n c?a các ?? th?, c?a các m?t hàng c?ng nghi?p xu?t kh?u, và quá trình toàn c?u hoá.^[151]

Sau m?t th?i gian ng?n ng?i, làm ?n b?t ??u kh?m khá tr? l?i vào nh?ng n?m 80, tình hình n?ng th?n l?i m?t l?n n?a xu?ng c?p: thu? má ngày càng nhi?u, chi phí s?n xu?t t?ng, h?c phí cho con cái t?ng, các d?ch v? y t? thi?u th?n, m?i tr??ng b? ? nhi?m, n?n th?t nghi?p tràn lan. H? sau gi?a ?? th? và n?ng th?n ngày càng l?n.^[151]

M?c dù Trung Qu?c ?? áp d?ng ch? ?? h? kh?u ch?t ch?, s? lao ??ng th?a ? n?ng th?n bu?c ph?i d?n ra thành thì làm dan c?ng. Dan c?ng là nh?ng ng??i làm c?ng nh?t, kh?ng có h?p ??ng, kh?ng có b?o hi?m x? h?i. H? b? c?m kh?ng ???c phép làm m?t s? ngh?, t?i B?c Kinh danh sách các ngh? dan c?ng b? c?m n?m 1996 là 15 ngh?, ??n n?m 2000 h? b? c?m làm h?n 100 ngh?. Dan c?ng là nh?ng ng??i b? ?ánh thu? nhi?u nh?t và c?ng là nh?ng ng??i b? khinh r? nh?t ? các ?? th?. V?i m?c thu nh?p th?p h? l?i còn ph?i ?óng góp cao h?n dan thành th? ?? con cái ???c ?i h?c. Dan c?ng n? b? phan bi?t ??i x? và ch?u nhi?u thi?t thòi h?n nam dan c?ng và m?t s? trong h? ?? ph?i làm gái ?i?m sau m?t th?i gian lên thành ph?^[151].

N?m 2004, s? li?u th?ng kê cho bi?t r?ng s? dan nghèo ??n m?c t?i ?a (tính theo tiêu chu?n d??i 75USD/ng??i/n?m) ? Trung Qu?c, l?n ??u tiên ?? t?ng lên sau 25 n?m, và ?a s? nh?ng ng??i này là n?ng dan. Vào mùa xuan n?m 2005, ?? n? ra nh?ng v? tranh giành ??t ?ai gi?a n?ng dan và các quan ch?c ??a ph??ng, c?ng nh? ?? có nh?ng cu?c bi?u tình c?a n?ng dan ch?ng vi?c các nhà h?u trách ?? ?? cho các ch?t th?i c?ng nghi?p làm ? nhi?m m?i tr??ng c?a mình. Kh?ng nh?ng n?ng th?n thi?u ??t tr?ng tr?t, mà di?n tích ??t n?ng nghi?p ngày càng b? thu h?p vì ph?i dành ??t cho c?ng nghi?p hóa. Trung Qu?c tr? thành m?t trong nh?ng qu?c gia ? nhi?m nh?t th? gi?i. H?n 190 tri?u n?ng dan s?ng trong m?t m?i tr??ng kh?ng lành m?nh, n??c s?ng, n??c h? ph?n l?n ??u b? ? nhi?m.^[151]

Chính sách kinh t? c?a Nhà n??c ??i v?i n?ng th?n, c?ng v?i các h? t?c còn t?n t?i ? n?ng th?n ??i v?i ng??i ph? n?, khi?n cho h? lam vào m?t hoàn c?nh khó kh?n. Hi?n nay, t? l? t? t? c?a ph? n? Trung Qu?c thu?c vào hàng cao trên th? gi?i.^[151]

C?ng nghi?p

N?m 2017, Trung Qu?c x?p th? 2 th? gi?i v? s?n l??ng c?ng nghi?p. Các ngành chính g?m s?t thép, than ?á, máy móc, v? khí, may m?c, d?u m?, xi m?ng, hóa ch?t, giày dép, ?? ch?i, ch? bi?n th?c ph?m, ? t?, ?i?n t? tiêu dùng, vi?n th?ng, c?ng ngh? th?ng tin.

Các ngành c?ng nghi?p qu?c doanh l?n có th? k? ??n: s?t, thép, ch? t?o máy, các s?n ph?m c?ng nghi?p nh?, v? khí và hàng d?t may. Các ngành này ?? tr?i qua m?t th?p k? c?i cách (1979-1989) song kh?ng có thay ??i ph??ng th?c qu?n ly nào ?áng k?. ?i?u tra c?ng nghi?p n?m 1999 ?? cho th?y có 7.930.000 xí nghi?p c?ng nghi?p vào cu?i n?m 1999; t?ng s? lao ??ng trong các doanh nghi?p c?ng nghi?p qu?c doanh kho?ng 24 tri?u ng??i. Ngành ? t? ???c d? tính t?ng nhanh chóng trong th?p k? t?i, và ngành hóa d?u c?ng th?. Các s?n ph?m máy móc và ?i?n t? ?? tr? thành các m?t hàng xu?t kh?u chính c?a Trung Qu?c.

Lao ??ng

M?t trong nh?ng ??c ?i?m c?a n?n kinh t? ch? huy c?a Trung Qu?c tr??c ?ay là nhà n??c b?o ??m s? mang l?i c?ng ?n vi?c làm cho t?t c? nh?ng ai có kh? n?ng và có nguy?n v?ng làm vi?c, và s? ??m b?o vi?c làm là tr?n ??i. Các nhà c?i cách cho r?ng th? tr??ng kh?ng có n?ng su?t cao vì các ngành th??ng có s? l??ng nhan c?ng cao h?n c?n thi?t ?? th?c hi?n các m?c tiêu x? h?i ch? ngh?a và s? ??m b?o vi?c làm ?? làm gi?m ??ng l?c làm vi?c c?a c?ng nhan. Chính sách x? h?i ch? ngh?a này ?? ???c g?i là bát c?m s?t.

Trong giai ?o?n 1979-1980, Nhà n??c ?? c?i cách các nhà máy b?ng cách t?ng l??ng cho c?ng nhan nh?ng bi?n pháp này ?? ngay l?p t?c b? m?t tác d?ng b?i l?m phát liên t?c ? m?c 6-7%. Nói cách khác, dù h? ???c tr? nhi?u ti?n l??ng h?n, giá tr? th?c c?a ??ng ti?n h? nh?n ???c v?n có giá tr? th?p và h? mua ???c ít h?n, ??ng ngh?a v?i vi?c nh?ng c?ng nhan nhà máy b? nghèo ?i. Nhà n??c ?? kh?c ph?c v?n ?? này t?ng ph?n b?ng cách bao c?p l??ng.

Các c?i cách c?ng h?y b? bát c?m s?t, d?n ??n n?n th?t nghi?p gia t?ng. N?m 1979, ngay sau khi bát c?m s?t b? xóa b?, ?? có 20 tri?u ng??i b? th?t nghi?p.^[152] M?c dù ?i?u này m?t ph?n là do s? gia t?ng dan s?, nh?ng nó ?? b? làm tr?m tr?ng ?áng k? b?i s? ng??i ph? thu?c mà các chính sách x? h?i ch? ngh?a tr??c ?ó t?o ra.

Trung Qu?c có các quy ??nh pháp ly v? lao ??ng mà n?u nghiêm ch?nh ch?p hành s? làm nh? ?i các l?m d?ng ph? bi?n nh? kh?ng tr? l??ng cho c?ng nhan. N?m 2006, m?t b? lu?t lao ??ng m?i ?? ???c so?n th?o và ??a ra cho c?ng chúng góp y. Lu?t m?i này, theo nh? b?n d? th?o m?i nh?t, s? cho phép th?a ??c lao ??ng t?p th? theo hình th?c t??ng t? nh? các tiêu chu?n trong các n?n kinh t? ph??ng Tay, dù v?n ch? có các t? ch?c c?ng ?oàn h?p pháp ti?p t?c là thành viên c?a T?ng liên ?oàn Lao ??ng Trung Qu?c, t? ch?c c?ng ?oàn chính th?c c?a ??ng C?ng s?n. Lu?t m?i nh?n ???c s? ?ng h? c?a các nhà ho?t ??ng lao ??ng, nh?ng b? các c?ng ty n??c ngoài ph?n ??i, trong ?ó có Phòng Th??ng m?i M? và Phòng Th??ng m?i chau ?u. Nhi?u ng??i mong r?ng lu?t này s? ???c nghiêm ch?nh ch?p hành n?u ???c th?ng qua.^[153] C? g?ng ?ang di?n ra trong vi?c t? ch?c ho?t ??ng c?a ng??i Trung Qu?c trong các c?ng ty n??c ngoài ?? thành c?ng t?i Wal-Mart n?m 2006. Chi?n d?ch này d? ki?n s? có thêm các c?ng ty khác nh? Eastman Kodak, Dell...^[154]

Do lu?n có s? l??ng th?t nghi?p cao ? thành th?, n?m 2004 là 14 tri?u ng??i, c?ng v?i s? ng??i kh?ng có vi?c làm ? n?ng th?n ?? ra thành th? làm "dan c?ng" (mingong) ngày càng t?ng, lên ??n 13 tri?u n?m 2005, nên giá ti?n c?ng lao ??ng ? Trung Qu?c r?t r?. Ti?n c?ng lao ??ng c?a m?t ng??i th? máy Trung Qu?c (0,6 USD/gi?) r? g?p 23 l?n ti?n c?ng c?a m?t ng??i th? máy Pháp (17 USD), và g?p 40 l?n m?t ng??i th? ??c (24 USD). Nhan c?ng r? là m?t y?u t? quan tr?ng hàng ??u trong vi?c t?o ra nh?ng s?n ph?m m?i, r?, d? c?nh tranh, d? ki?m l?i trên th? tr??ng toàn c?u hoá và chính ?i?u này ?? thu hút các nhà ??u t? n??c ngoài^[151]

Th??ng m?i và d?ch v?

Th??ng m?i toàn c?u c?a Trung Qu?c ??t t?ng kim ng?ch 1.758 t? USD cu?i n?m 2006.^[155] T?ng kim ng?ch ?? v??t qua m?c 1.000 t? USD n?m 2004 (1.150 t? USD, h?n g?p ??i kim ng?ch n?m 2001). Cu?i n?m 2004, Trung Qu?c ?? tr? thành qu?c gia th??ng m?i l?n th? 3 th? gi?i sau M? và ??c.^[156] Tuy nhiên th?ng d? th??ng m?i v?n ?n ??nh ? m?c 30 t? USD. (trên 40 t? USD n?m 1998, d??i 30 t? USD n?m 2003). Các ??i tác th??ng m?i hàng ??u c?a Trung Qu?c bao g?m Nh?t B?n, Hoa K?, Hàn Qu?c, ??c, Singapore, Malaysia, Nga và Hà Lan. Theo s? li?u th?ng kê c?a Hoa K?, th?ng d? th??ng m?i c?a Trung Qu?c ??i v?i Hoa K? n?m 2004 là 170 t? USD, h?n g?p ??i so v?i m?c n?m 1999. Ch? tính riêng Wal-Mart, nhà bán l? hàng ??u Hoa K?, ?? là ??i tác xu?t kh?u l?n th? 7 c?a Trung Qu?c và x?p trên V??ng qu?c Liên hi?p Anh và B?c Ireland v? nh?p kh?u hàng Trung Qu?c. Trong 5 c?ng b?n r?n nh?t th? gi?i, có 3 c?ng ? Trung Qu?c.

Trung Qu?c ?? th? gi?m b?t ??c quy?n ngo?i th??ng và n? l?c h?i nh?p v?i h? th?ng ngo?i th??ng th? gi?i. Tháng 11 n?m 1991, Trung Qu?c ?? gia nh?p h? th?ng th??ng m?i toàn c?u. C?ng trong th?i gian này, Trung Qu?c ?? gia nh?p APEC, s? gia nh?p làm t?ng c??ng t? do th??ng m?i và h?p tác trong các v?n ?? kinh t?, th??ng m?i, ??u t? và c?ng ngh?. N?m 2001, Trung Qu?c ?? gi? ch?c ch? t?ch APEC và Th??ng H?i ?? ??ng cai h?i ngh? các l?nh ??o APEC th??ng niên.

Trong chuy?n th?m Hoa K? n?m 1999, Th? t??ng Chu Dung C? ?? ky m?t Hi?p ??nh H?p tác N?ng nghi?p song ph??ng, quy ??nh tháo d? l?nh c?m nh?p kh?u cam quyt, th?t bò và gia c?m lau n?m c?a Trung Qu?c. Tháng 11 n?m 1999, Hoa K? và Trung Qu?c ?? ??t ???c m?t th?a thu?n song ph??ng l?ch s? v? quy?n ti?p c?n th? tr??ng, d?n ???ng cho Trung Qu?c gia nh?p T? ch?c Th??ng m?i Th? gi?i (WTO). Là m?t ph?n c?a hi?p ??nh t? do hóa th??ng m?i có ?nh h??ng sau r?ng, Trung Qu?c ?? ??ng y gi?m thu? quan và xóa b? các tr? ng?i th? tr??ng sau khi gia nh?p t? ch?c th??ng m?i th? gi?i này. Ví d? nh? nh?ng nhà kinh doanh Trung Qu?c và n??c ngoài s? ???c quy?n t? mình xu?t nh?p kh?u và bán s?n ph?m c?a mình mà kh?ng th?ng qua m?t bên trung gian c?a chính ph?. T? l? thu? quan trung bình ??i v?i các m?t hàng n?ng s?n xu?t kh?u chính y?u c?a Hoa K? ?? gi?m t? 31% xu?ng 14% n?m 2004 và ??i v?i s?n ph?m c?ng nghi?p là t? 25% xu?ng còn 9% trong n?m 2005. Th?a thu?n c?ng m? ra các c? h?i cho các nhà cung c?p d?ch v? M? trong các l?nh v?c nh? ngan hàng, b?o hi?m và vi?n th?ng. Sau khi ??t ???c th?a thu?n song ph??ng v?i WTO, v?i EU và các ??i tác th??ng m?i khác, trong mùa hè n?m 2000, Trung Qu?c ?? ti?p t?c xúc ti?n m?t th?a thu?n gia nh?p WTO tr?n gói. ?? t?ng xu?t kh?u, Trung Qu?c ?? theo ?u?i chính sách nh? c? v? s? phát tri?n nhanh chóng c?a các nhà máy ??u t? n??c ngoài l?p ráp các linh ki?n nh?p kh?u thành hàng xu?t kh?u. Trung Qu?c ?? gia nh?p WTO ngày 11 tháng 12 n?m 2001, sau 15 n?m ?àm phán, kéo dài nh?t trong l?ch s? c?a GATT.

Tuy Hoa K? là m?t trong nh?ng nhà cung c?p hàng ??u ? Trung Qu?c v? thi?t b? phát ?i?n, máy bay và ph? tùng, máy tính và máy c?ng nghi?p, nguyên li?u th?, hóa ch?t và s?n ph?m n?ng nghi?p nh?ng các nhà xu?t kh?u M? v?n ti?p t?c quan ng?i v? quy?n ti?p c?n th? tr??ng c?ng b?ng do các chính sách th??ng m?i h?n ch? hàng xu?t kh?u M? c?a Trung Qu?c. S? vi ph?m quy?n s? h?u trí tu?, ??c bi?t trong l?nh v?c ph?n m?m và n?n hàng gi?, hàng nhái, khi?n nhi?u c?ng ty ph??ng Tay v?n n?n lòng khi làm ?n ? Trung Hoa ??i l?c. M?t s? nhà chính tr? và nhà s?n xu?t ph??ng Tay c?ng cho r?ng giá tr? c?a ??ng Nhan dan t? ?ang th?p gi? t?o và t?o cho hàng xu?t kh?u t? Trung Qu?c m?t l?i th? kh?ng c?ng b?ng. Nh?ng v?n ?? này và các v?n ?? khác n?a là nh?ng nguyên nhan ??ng sau các cu?c thúc ??y chính sách b?o h? m?u d?ch l?n h?n c?a m?t s? ngh? s? trong Qu?c h?i Hoa K?, bao g?m m?t m?c thu? tiêu dùng 27,5% ?ánh vào hàng nh?p kh?u c?a Trung Qu?c.

Kim ng?ch m?u d?ch gi?a Trung Qu?c và Nga ??t 29,1 t? USD n?m 2005, t?ng 37,1% so v?i n?m 2004.

Các m?t hàng xu?t kh?u máy móc và hàng ?i?n t? c?a Trung Qu?c ??n Nga t?ng 70%, chi?m 24% t?ng kim ng?ch xu?t kh?u c?a Trung Qu?c ??n Nga trong 11 tháng ??u n?m 2005. Trong cùng th?i gian ?ó, các s?n ph?m c?ng ngh? cao xu?t kh?u c?a Trung Qu?c ??n Nga t?ng 58%, chi?m 7% t?ng kim ng?ch xu?t kh?u c?a Trung Qu?c sang Nga. C?ng trong th?i gian này biên m?u gi?a hai qu?c gia ??t 5,13 t? USD, t?ng 35% và chi?m g?n 20% t?ng kim ng?ch th??ng m?i. Ph?n l?n hàng xu?t kh?u c?a Trung Qu?c sang Nga là hàng may m?c và giày dép.

Nga là ??i tác th??ng m?i l?n th? 8 c?a Trung Qu?c và Trung Qu?c là ??i tác th??ng m?i l?n th? t? c?a Nga và Trung Qu?c hi?n có 750 d? án ??u t? ? Nga v?i s? v?n 1,05 t?. Các d? án ??u t? ?? ky c?a Trung Qu?c ? Nga ??t m?c 369 tri?u USD trong th?i k? tháng 1 - tháng 9 n?m 2005, g?p ??i m?c n?m 2004.

Các m?t hàng Trung Qu?c nh?p t? Nga ch? y?u là ngu?n n?ng l??ng nh? d?u th?, ph?n l?n ???c chuyên ch? b?ng tàu l?a và ?i?n n?ng xu?t kh?u t? vùng Siberi và Vi?n ??ng láng gi?ng c?a Nga. Trong t??ng lai g?n, kim ng?ch xu?t kh?u hai m?t hàng này d? ki?n s? t?ng do Nga ?ang xay d?ng ???ng ?ng d?n d?u Thái Bình D??ng – ??ng Siberi v?i m?t nhánh ??n biên gi?i Trung Qu?c và C?ng ty ??c quy?n l??i phan ph?i ?i?n c?a Nga UES ?ang xay m?t s? nhà máy th?y ?i?n v?i m?c tiêu xu?t kh?u sang Trung Qu?c trong t??ng lai.

Quan h? kinh t? th??ng m?i v?i Vi?t Nam ?? phát tri?n nhanh chóng, n?i b?t lên là xu th? th?ng d? th??ng m?i v?i Vi?t Nam ?ang ti?p t?c t?ng lên t? n?m 2001 cho ??n nay. Xu?t kh?u c?a Trung Qu?c t?ng v?t và th?ng d? th??ng m?i v?i Vi?t Nam ?? gia t?ng r?t nhanh chóng, xu?t siêu v??t 200% so v?i nh?p kh?u t? Vi?t Nam vào n?m 2006,^[157] n?u k? l??ng d?ch v? bao g?m ngan hàng, du l?ch, vi?n th?ng, bán ?i?n thì th?ng d? th??ng m?i còn cao h?n n?a. D? báo lu?ng hàng xu?t kh?u c?a Trung Qu?c còn t?ng lên m?nh m? h?n n?a trong n?m 2007 và nh?ng n?m ti?p theo n?u nh? Vi?t Nam kh?ng có chính sách h?p ly. Nh?p siêu t? Trung Qu?c t?o ra nhi?u thách th?c cho n?n kinh t? Vi?t Nam nh? các ngành c?ng nghi?p trong n??c ch?u áp l?c c?nh tranh l?n t? hàng hóa Trung Qu?c. Nguyên nhan là do Trung Qu?c ?? ti?n r?t xa h?n Vi?t Nam trong quá trình c?ng nghi?p hoá và n?ng l?c c?nh tranh c?a Trung Qu?c cao h?n Vi?t Nam (n?m 2005, Trung Qu?c x?p th? 49, Vi?t Nam x?p th? 81 trên 117 n?n kinh t?, theo Di?n ?àn Kinh t? Th? gi?i)^[158] Trung Qu?c ?? t?ng than phi?n Vi?t Nam khi báo chí và truy?n th?ng Vi?t Nam v?n do ??ng C?ng s?n Vi?t Nam l?nh ??o l?i c? ??a tin hàng hóa Trung Qu?c b? toàn th? gi?i t?y chay do ch?t l??ng kém, ch?a nhi?u ??c ch?t. Hành ??ng này c?a Trung Qu?c nh?m ng?n c?n th?ng tin tiêu c?c v? ch?t l??ng hàng Trung Qu?c ??n v?i c?ng chúng Vi?t Nam có th? ?nh h??ng ??n ho?t ??ng xu?t kh?u c?a Trung Qu?c.^[159]

Trung Qu?c x?p th? 9 th? gi?i v? giá tr? s?n l??ng d?ch v?. T? tr?ng ?i?n n?ng và vi?n th?ng cao ??m b?o xu th? t?ng tr??ng nhanh dài h?n trong l?nh v?c d?ch v?.

??n ngày 31 tháng 12 n?m 2005, có kho?ng 37.504.000 tuy?n b?ng th?ng r?ng ? Trung Qu?c,^[160] hi?n nay chi?m g?n 18% th? ph?n th? gi?i. H?n 70% tuy?n b?ng th?ng r?ng th?ng qua DSL và ph?n còn l?i qua modem cáp.

Ngan hàng Th? gi?i ??c tính r?ng ph?i m?t 18 ngày ?? ???c ??u n?i m?t ?i?n tho?i ? Trung Qu?c (86 ngày ? ?n ??).^[161]

V?i hai s? giao d?ch ch?ng khoán (là Th??ng H?i và Tham Quy?n), th? tr??ng ch?ng khoán Trung Qu?c có m?t giá tr? th? tr??ng 1.000 t? USD tính ??n tháng 1 n?m 2007, tr? thành th? tr??ng ch?ng khoán l?n th? 3 chau á, ch? sau Nh?t B?n và H?ng K?ng.^[162] Ng??i ta ??c tính th? tr??ng này s? l?n th? ba th? gi?i vào n?m 2016.^[163]

Trung Qu?c ?ang si?t ch?t vi?c kinh doanh c?a các c?ng ty c?ng ngh? thành c?ng nh?t c?a mình trong các l?nh v?c truy?n th?ng x? h?i, th??ng m?i ?i?n t? và các c?ng ty Internet ?? tránh phi c?ng nghi?p hóa và ??t ???c t? ch? c?ng nghi?p. Trong khi gia t?ng quy ??nh v?i các c?ng ty Internet tiêu dùng, h? v?n ti?p t?c áp d?ng các bi?n pháp tr? c?p, b?o v? và duy trì chính sách khuy?n khích mua hàng n?i ??a v?i các nhà s?n xu?t. L?nh ??o Trung Qu?c cho r?ng s?n xu?t mang l?i l?i ích x? h?i mà giá tr? th? tr??ng kh?ng ph?n ánh ??. H? mong mu?n Trung Qu?c ph?i có kh? n?ng t?o ra c?ng ngh? tiên ti?n nh?t nên chính quy?n s? s? d?ng chính sách tr? c?p, b?o h? và bu?c chuy?n giao c?ng ngh? ?? ??t ???c ?i?u ?ó. T?p C?n Bình cho r?ng n?n kinh t? th?c là n?n t?ng và các ngành s?n xu?t kh?ng th? b? b? r?i.^[164]

??u t? n??c ngoài

N?m 1989, chính quy?n ?? ban hành các ??o lu?t và ngh? ??nh v? khuy?n khích n??c ngoài ??u t? vào các vùng và các l?nh v?c ?u tiên cao. M?t ví d? ?i?n hình c?a chính sách này là Danh m?c ngành khuy?n khích, quy ??nh m?c ?? n??c ngoài có th? ???c phép tham gia trong nhi?u l?nh v?c c?ng nghi?p khác nhau.

N?m 1990, chính quy?n ?? xóa b? h?n ch? th?i gian thi?t l?p liên doanh, ??m b?o kh?ng qu?c h?u hóa và cho phép các ??i tác n??c ngoài tr? thành ch? t?ch h?i ??ng qu?n tr?. N?m 1991, Trung Qu?c ?? ban hành quy ??nh ??i x? thu? ?u ??i h?n cho các doanh nghi?p 100% v?n n??c ngoài và các d? án theo h?p ??ng, và các c?ng ty n??c ngoài ??u t? vào các khu kinh t? ch?n l?c hay trong các d? án Nhà n??c khuy?n khích nh? n?ng l??ng, giao th?ng và v?n t?i. Chính quy?n c?ng cho phép m?t s? ngan hàng n??c ngoài m? chi nhánh ? Th??ng H?i và cho phép các nhà ??u t? n??c ngoài mua c? phi?u ??c bi?t "B" trong các c?ng ty ch?n l?c niêm y?t trên Sàn giao d?ch ch?ng khoán Th??ng H?i và Th?m Quy?n. Các c? phi?u "B" ???c bán cho ng??i n??c ngoài nh?ng nh?ng ng??i này kh?ng ???c h??ng các quy?n liên quan do s? h?u c? phi?u mang l?i. N?m 2006, Trung Hoa ??i l?c thu hút ???c 69,47 t? USD ??u t? tr?c ti?p n??c ngoài.^[165]

M? c?a cho bên ngoài v?n là tr?ng tam c?a quá trình phát tri?n c?a Trung Qu?c. Các doanh nghi?p có v?n ??u t? n??c ngoài s?n xu?t kho?ng 45% hàng xu?t kh?u Trung Qu?c (dù ?a s? ??u t? n??c ngoài ? Trung Qu?c ??n t? H?ng K?ng, ?ài Loan và Ma Cao, hai trong s? này thu?c quy?n qu?n ly c?a C?ng hòa Nhan dan Trung Hoa), và Trung Hoa ??i l?c ti?p t?c thu hút dòng ??u t? to l?n. N?m 2005, d? tr? ngo?i t? v??t m?c 800 t? USD, h?n g?p ??i m?c n?m 2003 và trong tháng 11 n?m 2006, Trung Hoa ??i l?c tr? thành n??c có d? tr? ngo?i h?i l?n nh?t th? gi?i, v??t m?c 1.000 t? USD.

Tuy nhiên v?n có m?t s? c?ng ty rút kh?i th? tr??ng Trung Qu?c, ví d? nh? Warner Bros. ?? t? b? ngành ?i?n ?nh ? ??i l?c do m?t quy ??nh h?n ch? c?m các nhà ??u t? n??c ngoài ki?m soát các liên doanh ? Trung Qu?c. Quy ??nh này ?òi h?i r?ng các nhà ??u t? Trung Qu?c ph?i gi? ít nh?t 51% c? ph?n hay có vai trò l?nh ??o trong các liên doanh v?i các nhà ??u t? n??c ngoài.^[166]

N?ng l??ng và tài nguyên khoáng s?n

Dù m?c tiêu th? n?ng l??ng h? nhanh b?t thình lình v? tr? s? tuy?t ??i và t?ng tr??ng kinh t? gi?m xu?ng trong n?m 1998, t?ng m?c tiêu th? n?ng l??ng c?a Trung Qu?c có th? g?p ??i vào n?m 2020 theo m?t s? d? ?oán. Trung Qu?c ??c tính s? b? sung kho?ng 15.000 megawatt c?ng su?t ?i?n phát ra m?i n?m, v?i 20% s? ?ó ??n t? các nhà cung c?p n??c ngoài. Ph?n l?n do các quan ng?i v? m?i tr??ng, B?c Kinh s? chuy?n t? s? ph? thu?c vào h?n h?p n?ng l??ng ph? thu?c n?ng vào than ?á, hi?n chi?m 75% n?ng l??ng Trung Qu?c, sang n?ng l??ng d?a trên d?u m?, khí thiên nhiên, n?ng l??ng tái sinh, và ?i?n nguyên t?.

Trung Qu?c ?? ?óng c?a kho?ng 30.000 m? than trong 5 n?m qua ?? gi?m s?n xu?t quá t?i. ?i?u này ?? khi?n cho s?n l??ng than ?á gi?m 25%. K? t? n?m 2003, Trung Qu?c ?? là m?t qu?c gia nh?p kh?u thu?n d?u m?; ngày nay d?u m? nh?p kh?u chi?m 20% s?n l??ng d?u th? ch? bi?n ? Trung Qu?c. S?n l??ng nh?p kh?u thu?n ???c ??c tính s? t?ng lên m?c 3,5 tri?u thùng (560.000 m3) m?i ngày vào n?m 2010. Trung Qu?c quan tam ??n vi?c phát tri?n l??ng d?u nh?p t? Trung á và ?? ??u t? vào các m? d?u ? Kazakhstan. B?c Kinh ??c bi?t quan tam ??n vi?c gia t?ng s?n l??ng khí thiên nhiên - hi?n ch? 10% s?n l??ng d?u - và ?ang thi?t l?p m?t chi?n l??c khí thiên nhiên trong k? ho?ch 5 n?m l?n th? 10 (2001-2005), v?i m?c tiêu m? r?ng vi?c s? d?ng khí t? m?c 2% trong s?n l??ng n?ng l??ng c?a Trung Qu?c lên 4% ??n n?m 2005 (khí chi?m 25% s?n xu?t n?ng l??ng ? M?).

B?c Kinh c?ng có y ??nh ti?p t?c c?i thi?n tính hi?u qu? v? n?ng l??ng và t?ng c??ng s? d?ng c?ng ngh? than ?á s?ch. Ch? 1/5 c?ng su?t nhà máy ?i?n ???c l?p ??t t? 1995-2000 có thi?t b? kh? l?u hu?nh. Trung Qu?c ngày càng quan tam h?n ??n các ngu?n n?ng l??ng tái sinh, nh?ng ngo?i tr? th?y ?i?n, ?óng góp c?a các ngu?n n?ng l??ng này vào h?n h?p n?ng l??ng kh?ng có kh? n?ng t?ng quá 1-2% trong t??ng lai g?n. L?nh v?c n?ng l??ng c?a Trung Qu?c ti?p t?c b? c?n tr? b?i các khó kh?n trong vi?c nh?n ???c ngu?n tài chính, bao g?m các kho?n tài chính dài h?n, và s? phan m?nh th? tr??ng do chính sách b?o h? ? ??a ph??ng ng?n c?n các nhà máy l?n có hi?u qu? h?n ??t ???c tính kinh t? nh? quy m?.

M?i tr??ng

Tác d?ng ph? tiêu c?c c?a quá trình phát tri?n c?ng nghi?p nhanh c?a Trung Qu?c là s? gia t?ng tình tr?ng ? nhi?m. M?t báo cáo n?m 1998 c?a T? ch?c Y t? Th? gi?i v? ch?t l??ng kh?ng khí ? 272 thành ph? trên th? gi?i ?? k?t lu?n r?ng 7/10 thành ph? ? nhi?m nh?t n?m ? Trung Qu?c. Theo ?ánh giá riêng c?a Trung Qu?c, 2/3 trong s? 338 thành ph? có s? li?u v? ch?t l??ng kh?ng khí ???c coi là b? ? nhi?m, 2/3 trong s? ?ó ? nhi?m v?a ph?i hay nghiêm tr?ng. Các b?nh ???ng h? h?p và b?nh tim liên quan ??n ? nhi?m kh?ng khí là nh?ng nguyên nhan hàng ??u gay ra t? vong ? Trung Qu?c. H?u nh? t?t c? các dòng s?ng c?a qu?c gia này ??u b? ? nhi?m ? các m?c ?? khác nhau, và m?t n?a dan s? thi?u n??c s?ch. 90% các vùng n??c ? ?? th? b? ? nhi?m nghiêm tr?ng. Khan hi?m n??c c?ng là m?t v?n ??; ví d? s? khan hi?m n??c gay g?t ? mi?n B?c Trung Qu?c ?? bu?c chính quy?n l?p m?t k? ho?ch chuy?n n??c quy m? l?n l?y n??c t? s?ng D??ng T? ??n các thành ph? phía B?c, bao g?m B?c Kinh và Thiên Tan. M?a axít r?i trên 30% l?nh th? Trung Qu?c. Nhi?u nghiên c?u ??c tính ? nhi?m làm n?n kinh t? Trung Qu?c t?n kho?ng 7% GDP m?i n?m.

Các nhà l?nh ??o C?ng s?n Trung Qu?c ?ang ngày càng chú y ??n các v?n ?? m?i tr??ng nghiêm tr?ng c?a qu?c gia. Tháng 3 n?m 1998, C?c B?o v? M?i tr??ng Nhà n??c (SEPA) ?? ???c chính th?c nang c?p thành m?t c? quan ngang b?, ph?n ánh t?m quan tr?ng gia t?ng mà chính quy?n Trung Qu?c ??t ra cho c?ng tác b?o v? m?i tr??ng. ??u n?m 2007, SEPA ?? th?ng báo có 82 d? án v?i t?ng m?c ??u t? h?n 112 t? Nhan dan t? b? phát hi?n vi ph?m nghiêm tr?ng lu?t ?ánh giá tác ??ng m?i tr??ng và các quy ??nh v? s? ??ng b? c?a các bi?n pháp an toàn và s?c kh?e trong thi?t k? d? án.^[167]

Trong nh?ng n?m g?n ?ay, Trung Qu?c ?? c?ng c? các quy ??nh pháp lu?t v? m?i tr??ng và ??t m?t s? ti?n b? b??c ??u trong vi?c ng?n ch?n s? xu?ng c?p c?a m?i tr??ng. N?m 1999, Trung Qu?c ?? ??u t? h?n 1% GDP cho c?ng tác b?o v? m?i tr??ng, m?t t? l? có kh? n?ng t?ng trong nh?ng n?m t?i. Trong k? ho?ch 5 n?m l?n th? 10, Trung Qu?c d? ki?n gi?m m?c x? ch?t th?i 10%. ??c bi?t B?c Kinh ?? ??u t? nhi?u cho c?ng tác ki?m soát ? nhi?m nh? m?t ph?n c?a chi?n d?ch thành c?ng ?? giành ???c quy?n ??ng cai Th? v?n h?i n?m 2008.

Trung Qu?c là m?t thành viên tham gia tích c?c trong các h?i th?o v? thay ??i khí h?u và các cu?c th?o lu?n v? m?i tr??ng khác. ?ay là qu?c gia ?? ky vào C?ng ??c Basel quy ??nh vi?c v?n chuy?n và th?i rác th?i nguy hi?m và ky vào Ngh? ??nh th? Montreal v? các ch?t gay th?ng t?ng ?z?n c?ng nh? C?ng ??c v? Bu?n bán qu?c t? các loài ??ng th?c v?t hoang d? và các hi?p ??nh m?i tr??ng l?n khác.

Ch?t v?n v? các tác ??ng m?i tr??ng liên quan ??n d? án ??p Tam Hi?p ?? gay nên tranh c?i gi?a các nhà m?i tr??ng trong và ngoài n??c. Các phê phán cho r?ng s? xói mòn và l?ng bùn c?a s?ng D??ng T? ?e d?a nhi?u loài ?ang nguy c?p, còn các quan ch?c Trung Qu?c cho r?ng ?i?n do nhà máy th?y ?i?n này phát ra s? khi?n cho khu v?c gi?m s? ph? thu?c vào than ?á, do ?ó gi?m ? nhi?m kh?ng khí.

Di?n ?àn M?-Trung v? M?i tr??ng và Phát tri?n, do Phó t?ng th?ng Hoa K? và Th? t??ng C?ng hòa Nhan dan Trung Hoa ??ng ch? t?ch, là m?t ph??ng ti?n chính cho m?t ch??ng trình h?p tác m?i tr??ng tích c?c song ph??ng k? t? khi b?t ??u vào n?m 1997. Dù các thành t?u c?a di?n ?àn ???c hai bên coi là kh? quan, Trung Qu?c lu?n cho r?ng ch??ng trình c?a Hoa K? là thi?u y?u t? vi?n tr? n??c ngoài so v?i các ch??ng trình c?a Nh?t B?n và nhi?u qu?c gia Liên minh chau ?u có m?c vi?n tr? hào phóng.

Các thách th?c

L?m phát ?? gi?m nhanh chóng trong giai ?o?n 1995-1999 nh? chính sách ti?n t? th?t ch?t h?n c?a ngan hàng trung ??ng và các bi?n pháp ki?m soát giá th?c ph?m ch?t ch? h?n. ??ng th?i, chính ph? ?? c? g?ng: (a) thu các kho?n thu nh?p ??n h?n t? các t?nh, các doanh nghi?p và các cá nhan; (b) làm gi?m tham nh?ng và các t?i ph?m kinh t? khác; và (c) gi?m h? tr? cho các doanh nghi?p qu?c doanh l?n mà ph?n l?n trong s? ?ó ?? kh?ng tham d? vào vi?c m? mang m?nh m? n?n kinh t? và nhi?u doanh nghi?p trong s? ?ó ?? m?t kh? n?ng tr? ??y ?? l??ng và l??ng h?u. Có t? 50 ??n 100 tri?u lao ??ng d? th?a ? n?ng th?n phiêu b?t gi?a các thành ph? và các làng quê, nhi?u ng??i s?ng b?ng các c?ng vi?c bán th?i gian v?i ti?n c?ng th?p. S? ch?ng ??i c?a dan chúng, các thay ??i chính sách c?a Trung ??ng và s? ?ánh m?t quy?n c?a các cán b? ??a ph??ng ?? làm suy y?u ch??ng trình ki?m soát dan s? c?a Trung Qu?c. M?t s? ?e d?a dài h?n khác ??i v?i s? t?ng tr??ng kinh t? nhanh liên t?c là s? xu?ng c?p c?a m?i tr??ng, ?áng chú y là ? nhi?m kh?ng khí, xói mòn ??t, và suy gi?m m?c n??c ng?m ??c bi?t là ? phía B?c. Trung Qu?c ti?p t?c m?t ??t canh tác do s? xói mòn và do t?ng tr??ng kinh t?.

Kinh t? quá nóng

M?t trong nh?ng rào c?n ?áng k? khác ??i v?i kinh t? Trung Qu?c là kh? n?ng t?ng tr??ng kinh t? nhanh trong th?p k? qua d?n ??n tình tr?ng kinh t? quá nóng và l?m phát, ?i?u có th? khi?n t?ng tr??ng kinh t? c?a Trung Qu?c có th? b? tác ??ng tiêu c?c tr? l?i. Các quan ch?c Trung Qu?c ph? nh?n r?ng t?ng th? n?n kinh t? c?a mình là quá nóng, dù h? c?ng nh?n r?ng m?t vài n?i nh?t ??nh ?ang nóng lên nh? ? nh?ng n?i có h? t?ng y?u kém khi?n khó kh?n h?n cho vi?c ki?m soát kinh t?. S? t?ng tr??ng kinh t? g?n ?ay là k?t qu? c?a các ??u t? quy m? l?n, mà th??ng kém hi?u qu? h?n so v?i các qu?c gia khác nh? ?n ??. T? n?m 2010, Trung Qu?c ?? ?i?u ch?nh chi?n l??c phát tri?n, kh?ng quá chú tr?ng t?c ?? t?ng tr??ng nhanh mà chuy?n d?n sang t?ng tr??ng b?n v?ng và hi?u qu?.

Thu? c?ng t? ra là m?t v?n ?? trong vi?c ?n ??nh n?n kinh t? Trung Qu?c v?i chính sách c?t gi?m thu? ???c ho?ch ??nh ??i v?i m?t s? ngành và l?nh v?c kinh t? nh?t ??nh. M?t m?c tiêu ??u tiên c?a vi?c c?t gi?m thu? là tr? giúp vi?c gi?m s? chênh l?ch ??u t? gi?a các vùng ?? th? và n?ng th?n và khuy?n khích các doanh nghi?p trong n??c c?nh tranh v?i các doanh nghi?p n??c ngoài.

S? thi?u h?t lao ??ng

??n n?m 2005, xu?t hi?n các d?u hi?u c?u v? lao ??ng l?n h?n, v?i vi?c ng??i lao ??ng có th? ch?n c?ng vi?c ???c tr? l??ng cao h?n và các ?i?u ki?n làm vi?c t?t h?n, giúp cho cho nhi?u ng??i lao ??ng có th? t? b? cu?c s?ng c? xá tù túng và c?ng vi?c nhà máy bu?n t? là ??c tr?ng c?a các ngành xu?t kh?u ? Qu?ng ??ng và Phúc Ki?n. L??ng t?i thi?u b?t ??u t?ng lên ??n m?c t??ng ???ng 100 dollar M? m?t tháng khi nhi?u c?ng ty tranh giành lao ??ng có th? tr? 150 USD m?i tháng. Vi?c thi?u h?t lao ??ng m?t ph?n là do xu h??ng c?a c? c?u dan s? khi t? l? ng??i dan ? tu?i lao ??ng gi?m xu?ng vì h?u qu? c?a k? ho?ch hóa gia ?ình nghiêm ng?t.

Trên báo New York Times s? ra tháng 4 n?m 2006 có bài vi?t cho r?ng chi phí lao ??ng ?? ti?p t?c t?ng và m?t s? thi?u h?t lao ??ng kh?ng có tay ngh? cao ?? b? b?c l? v?i m?t tri?u lao ??ng ho?c h?n ?ang ???c tìm ki?m. Các nhà ??u t? n??c ngoài d?a vào ngu?n lao ??ng r? ?ang d? tính di d?i ho?t ??ng c?a mình vào nh?ng thành ph? sau trong n?i ??a ho?c ??n các n??c nh? Vi?t Nam ho?c Bangladesh. Nhi?u ng??i tr? thích theo h?c ? các tr??ng ??i h?c và cao ??ng h?n là theo các ngành ???c tr? l??ng t?i thi?u. S? chuy?n bi?n c? c?u dan s? là h? qu? c?a chính sách m?t con ?? ti?p t?c gi?m ngu?n cung lao ??ng nh?ng ng??i vào ?? tu?i lao ??ng. Ngoài ra, nh?ng n? l?c g?n ?ay c?a chính quy?n t?ng c??ng s? phát tri?n kinh t? ? vùng sau trong n?i ??a ?ang b?t ??u có hi?u qu? trong vi?c t?o c? h?i ? ?ó.

Làn sóng t?y chay hàng Trung Qu?c

Do hàng hóa c?a Trung Qu?c s?n xu?t ch?a nhi?u ??c ch?t ?? gay ra ch?t ng??i ho?c nguy c? gay ra ung th? mà trên th? gi?i t? ?u sang á, t? B?c M? ??n Nam M? ??u ho?ng s? và t?y chay hàng hóa ??c h?i có ngu?n g?c t? Trung Qu?c.^[168] Bi?n minh cho ?i?u này, quan ch?c Trung Qu?c cho r?ng có b?n nguyên nhan: có th? t? nhà s?n xu?t c?a Trung Qu?c, có th? t? s? khác nhau v? các tiêu chu?n an toàn gi?a các n??c, t? trách nhi?m b?o v? ng??i tiêu dùng c?a các nhà nh?p kh?u hàng Trung Qu?c c?a các n??c s? t?i khi ch?n mua các lo?i hàng kém ch?t l??ng c?a Trung Qu?c và t? s? phóng ??i nguy c? c?a các ph??ng ti?n truy?n th?ng n??c ngoài v? ch?t l??ng hàng Trung Qu?c.

Sau nhi?u ch??ng trình ki?m tra ch?t l??ng hàng hóa do Nhà n??c phát ??ng sau khi có v? bê b?i s?a nhi?m b?n Tam L?c và làn sóng t?y chay hàng Trung Qu?c nhi?u n?i trên th? gi?i, ??n nay (2009) hàng hóa c?a Trung Qu?c v?n kh?ng an toàn cho ng??i s? d?ng. Nhà ch?c trách Trung Qu?c ?i?u tra và c?ng b? g?n phan n?a m?t hàng qu?n áo và 1/3 s?n ph?m ?? dùng cho tr? em s?n xu?t ? t?nh Qu?ng ??ng, m?t trong nh?ng trung tam s?n xu?t hàng xu?t kh?u hàng ??u c?a Trung Qu?c, kh?ng b?o ??m an toàn cho s?c kh?e ng??i tiêu dùng do có ch?a nhi?u hóa ch?t ??c h?i nh? foman?êhít, chì, cadmi và crom.^[169]

Các lo?i hàng hóa ?? ch?i, th?c ph?m, d?t may giá r?, b?t m?t nh?ng ??c h?i c?a Trung Qu?c tràn ng?p th? tr??ng Vi?t Nam b?ng cách v?t b? nh?n mác, ho?c khai gian d?i xu?t x? c?a n??c khác nh? Thái Lan, Singapore, Campuchia ho?c tr?n l?n v?i hàng Vi?t Nam ?? bán. Ng??i tiêu dùng Vi?t Nam ngày càng lo ng?i và ?? b?t ??u có y th?c tìm hi?u v? ngu?n g?c hàng hóa nh?p kh?u khi mua hàng. ?? t? b?o v? mình, h? ?? ?? y c? m? v?ch, m? s? 690, t?c hàng xu?t x? t? Trung Qu?c ?? tránh mua.

Tri?n v?ng kinh t?

Dù Trung Qu?c có t?c ?? t?ng tr??ng kinh t? ngo?n m?c, song t?c ?? t?ng tr??ng GDP bình quan ??u ng??i l?n t?c ?? t?ng tr??ng GDP tuy?t ??i ch?a ph?i là cao nh?t th? gi?i.

T? n?m 1999 ??n n?m 2006, GDP bình quan ??u ng??i danh ngh?a c?a Nga ?? t?ng t? 1.334 USD lên 6.879 USD (515%) trong khi Trung Qu?c ch? t?ng t? 870 USD lên 2.000 USD (229%).^[170] M?t c?nh b?t phá ngo?n m?c t??ng t? c?a các qu?c gia vùng Trung ??ng s?n xu?t d?u m? nh? Qatar, Bahrain, Các Ti?u v??ng qu?c ? r?p Th?ng nh?t, Kuwait, và Brunei. Kazakhstan, Turkmenistan, Azerbaijan, và Angola ?? có th? v??t qua Trung Qu?c nh? vi?c khai thác và s?n xu?t ?i?n t? ngu?n d? tr? n?ng l??ng to l?n c?a mình trong cùng m?t th?i k?. Còn Guinea Xích ??o, ng?i sao kinh t? chau Phi, ?? ??t ???c t?c ?? t?ng GDP th?c ??n 79% trong n?m 2004. Ly do gi?i thích ?i?u này ch? y?u là do l?c l??ng lao ??ng c?a Trung Qu?c l?n, vi?c ki?m ch? l?m phát và do Trung Qu?c t? ch?i t?ng giá tr? ??ng Nhan dan t? c?a mình mà vi?c này n?u th?c hi?n thì s? d?n ??n m?t s? t?ng tr??ng kinh t? nhanh h?n v? m?t th?ng kê nh?ng có th? hy sinh m?t s? nhan t? ?n ??nh t?ng tr??ng.

Ngoài ra, giá tr? gia t?ng thu nh?p bình quan ??u ng??i h?ng n?m tính theo dollar M? c?a ph?n l?n các n??c phát tri?n ?ang t?ng nhanh h?n c?a Trung Qu?c. Tuy nhiên, nh?ng gì Trung Qu?c ?ang h??ng t?i v?n còn th? giúp Trung Qu?c ti?p t?c t?c ?? t?ng tr??ng cao trong nh?ng th?p niên t?i và giá tr? gia t?ng thu nh?p bình quan trên ??u ng??i tuy?t ??i tính theo dollar M? v? m?t th?ng kê s? t?ng liên t?c n?u nh?p ?? t?ng tr??ng này ti?p t?c ???c duy trì.

Ban Ch?p hành Trung ??ng ??ng C?ng s?n Trung Qu?c g?n ?ay ?? phê chu?n d? th?o k? ho?ch 5 n?m l?n th? 13 cho giai ?o?n 2016-2020. K? ho?ch này ??t ra m?c tiêu khá th?n tr?ng v?i vi?c gi?m t? l? t?ng tr??ng GDP ?? t?p trung c?i thi?n ch?t l??ng t?ng tr??ng và ti?t ki?m n?ng l??ng.

Cu?i n?m 2008, Trung Qu?c v??t ??c ?? tr? thành n?n kinh t? có GDP l?n th? 3 th? gi?i và v??t Nh?t B?n vào n?m 2010 (tính theo t? giá USD).^[171]

N?m 2015, Trung Qu?c ?? v??t qua M? ?? tr? thành n?n kinh t? l?n nh?t th? gi?i n?u tính theo s?c mua t??ng ???ng. D? ?oán n?m 2030, Trung Qu?c c?ng s? v??t qua M? ?? tr? thành n?n kinh t? l?n nh?t th? gi?i theo giá tr? danh ngh?a^[172]

Xem thêm

Tham kh?o

^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "World Economic Outlook Database". imf.org. International Monetary Fund. Truy c?p ngày 4 tháng 5 n?m 2021.
^ Bank, World (ngày 8 tháng 6 n?m 2020). "Global Economic Prospects, June 2020". openknowledge.worldbank.org. World Bank. tr. 74. Truy c?p ngày 19 tháng 6 n?m 2020.
^ "World Economic Outlook Update, April 2021". Truy c?p ngày 1 tháng 5 n?m 2021.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ "The World Factbook". CIA.gov. Central Intelligence Agency. Truy c?p ngày 5 tháng 4 n?m 2019.
^ "Regional aggregation using 2011 PPP and $1.9/day poverty line". iresearch.worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 13 tháng 5 n?m 2021.
^ "China Economic Update, December 2019 : Cyclical Risks and Structural Imperatives" (PDF). openknowledge.worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 3 tháng 1 n?m 2020.
^ "Human Development Index (HDI)". hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Truy c?p ngày 11 tháng 12 n?m 2019.
^ "Inequality-adjusted HDI (IHDI)". hdr.undp.org. UNDP. Truy c?p ngày 22 tháng 5 n?m 2020.
^ "Labor force, total – China". data.worldbank.org. World Bank & ILO. L?u tr? b?n g?c ngày 11 tháng 11 n?m 2019. Truy c?p ngày 22 tháng 9 n?m 2020.
^ "Employment to population ratio, 15+, total (%) (national estimate) – China". data.worldbank.org. World Bank & ILO. Truy c?p ngày 22 tháng 9 n?m 2020.
^ "Labor Force by Services". data.worldbank.org. Truy c?p ngày 27 tháng 1 n?m 2019. Labor Force by Industry and agriculture {{Chú thích web}}: Liên k?t ngoài trong |quote= (tr? giúp)
^ "Unemployment, youth total (% of total labor force ages 15–24) (modeled ILO estimate) – China". data.worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 26 tháng 12 n?m 2019.
^ "Ease of Doing Business in China 2020" (PDF). doingbusiness.org. L?u tr? (PDF) b?n g?c ngày 22 tháng 9 n?m 2018. Truy c?p ngày 23 tháng 1 n?m 2017.
^ ^a ^b National Data – Indicator – Foreign Trade and Economic Cooperation. stats.gov.cn. ngày 1 tháng 5 n?m 2019. L?u tr? b?n g?c ngày 1 tháng 2 n?m 2016. Truy c?p ngày 10 tháng 9 n?m 2019.; also see Statistical Communiqué of the People's Republic of China on the 2018 National Economic and Social Development. stats.gov.cn. ngày 28 tháng 2 n?m 2019. L?u tr? b?n g?c ngày 25 tháng 9 n?m 2019. Truy c?p ngày 10 tháng 9 n?m 2019.
^ ^a ^b ^c ^d "China – WTO Statistics Database". World Trade Organization. L?u tr? b?n g?c ngày 1 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 1 tháng 3 n?m 2017.
^ ^a ^b "Unraveling the Mysteries of China's Multiple Budgets". Bloomberg News.
^ "2008". Data.worldbank.org. Truy c?p ngày 28 tháng 2 n?m 2012.
^ "中国人民银行 - 黄金和外汇储备 (Gold & Foreign Exchange Reserves)". pbc.gov.cn. B?n g?c l?u tr? ngày 9 tháng 6 n?m 2015. Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2015.
^ AskProfWolff: "Socialism With Chinese Characteristics". Democracy At Work.
^ "Is China Still Socialist?". Invent The Future. tháng 10 n?m 2018.
^ "Highlights of proposals for China's 13th Five-Year Plan". China Daily.
^ Hissey, Ian (ngày 17 tháng 12 n?m 2019). "Investing in Chinese State-Owned Enterprises". insight.factset.com. Truy c?p ngày 15 tháng 3 n?m 2021.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 21 tháng 5 n?m 2020). "How reform has made China's state-owned enterprises stronger". www.weforum.org. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.
^ CBNEditor (ngày 18 tháng 1 n?m 2021). "China's GDP Breaches 100 Trillion Yuan Threshold after Posting 2.3% Growth in 2020, Disposable Income up 4.7%". China Banking News (b?ng ti?ng Anh). B?n g?c l?u tr? ngày 7 tháng 5 n?m 2021. Truy c?p ngày 13 tháng 4 n?m 2021.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 17 tháng 10 n?m 2020). "China State Firms' Assets grow even as the Government presses for lighter debt". www.caixinglobal.com. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.
^ Tjan, Sie tek (ngày 18 tháng 8 n?m 2020). "The Biggest but not the Strongest: China's place in the Fortune Global 500". www.csis.org. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.
^ "Report for Selected Country Groups and Subjects (PPP valuation of country GDP)". IMF. L?u tr? b?n g?c ngày 31 tháng 1 n?m 2018. Truy c?p ngày 24 tháng 10 n?m 2017.
^ "Purchasing Power Parity – Learn How to Construct and Use PPP". Corporate Finance Institute (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.
^ "Finance & Development". Finance & Development | F&D (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.
^ "What are PPP adjustments and why do we need them?". Our World in Data. Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.
^ Pettinger, Tejvan (ngày 2 tháng 2 n?m 2020). "Purchasing Power Parity (PPP)". Economics Help (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.
^ "Global Finance Magazine – Gross Domestic Product Purchasing Power Parity (GDP PPP)". Global Finance Magazine (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.
^ OECD (ngày 30 tháng 11 n?m 2012). "Purpose of the Eurostat-OECD PPP Programme" (b?ng ti?ng Anh). tr. 23–37. doi:10.1787/9789264189232-4-en. {{Chú thích t?p chí}}: Chú thích magazine c?n |magazine= (tr? giúp)^{[liên k?t h?ng]}
^ Barboza, David (ngày 16 tháng 8 n?m 2010). "China Passes Japan as Second-Largest Economy". The New York Times (b?ng ti?ng Anh). ISSN 0362-4331. Truy c?p ngày 23 tháng 3 n?m 2021.
^ Elliot, Larry (ngày 26 tháng 12 n?m 2020). "China to overtake US as world's biggest economy by 2028, report predicts". The Guardian. Truy c?p ngày 28 tháng 12 n?m 2020. With the US expected to contract by 5% this year, China will narrow the gap with its biggest rival, the CEBR said. Overall, global gross domestic product is forecast to decline by 4.4% this year, in the biggest one-year fall since the second world war. Douglas McWilliams, the CEBR's deputy chairman, said: "The big news in this forecast is the speed of growth of the Chinese economy. We expect it to become an upper-income economy during the current five-year plan period (2020-25). And we expect it to overtake the US a full five years earlier than we did a year ago. It would pass the per capita threshold of $12,536 (￡9,215) to become a high-income country by 2023.
^ ^a ^b Maddison, Angus (2008). Chinese Economic Performance in the Long Run: 960-2030 AD. Organization for Economic Cooperation and Development. tr. 43. ISBN 978-9264037625.
^ ^a ^b "The Changing of the Guard: China's New Leadership". INSEAD Knowledge. ngày 6 tháng 12 n?m 2012. L?u tr? b?n g?c ngày 12 tháng 5 n?m 2013. Truy c?p ngày 15 tháng 6 n?m 2013.
^ ^a ^b Nelson D. Schwartz; Rachel Abrams (ngày 24 tháng 8 n?m 2015). "Advisers Work to Calm Fearful Investors". The New York Times. L?u tr? b?n g?c ngày 26 tháng 8 n?m 2015. Truy c?p ngày 25 tháng 8 n?m 2015. Even the most pessimistic observers think China will still grow by 4 or 5 percent
^ ^a ^b "Report for Selected Countries and Subjects". International Monetary Fund. ngày 16 tháng 4 n?m 2013. L?u tr? b?n g?c ngày 2 tháng 11 n?m 2013. Truy c?p ngày 16 tháng 4 n?m 2013.
^ "The Global Financial Centres Index 28" (PDF). Long Finance. tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 26 tháng 9 n?m 2020.
^ "Top 10 Largest Stock Exchanges in the World By Market Capitalization". ValueWalk (b?ng ti?ng Anh). ngày 19 tháng 2 n?m 2019. Truy c?p ngày 28 tháng 11 n?m 2019.
^ "Monthly Reports – World Federation of Exchanges". WFE. L?u tr? b?n g?c ngày 12 tháng 9 n?m 2019. Truy c?p ngày 6 tháng 9 n?m 2019.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 13 tháng 10 n?m 2020). "China's stock market tops $10 trillion". Bloomberg. Truy c?p ngày 22 tháng 10 n?m 2020.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 7 tháng 7 n?m 2020). "Overseas investor snap up Chinese stocks so fast, they are hitting foreign ownership caps such as home appliance maker Midea". Th South China Morning Post. Truy c?p ngày 22 tháng 10 n?m 2020.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 3 tháng 9 n?m 2020). "China moves to ease Access to $15.4 Trillion Bond Market". Caixin Global. Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2020.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 19 tháng 10 n?m 2020). "China greenlights Shenzhen to issue Offshore Local Government Bonds". Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2020.
^ "国家统计局局长就2019年全年国民经济运行情况答记者问". stats.gov.cn. Truy c?p ngày 7 tháng 9 n?m 2020.
^ "World Economic Outlook – GDP per capita (Nominal)". International Monetary Fund (b?ng ti?ng Anh). tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 21 tháng 3 n?m 2021.
^ "World Economic Outlook – GDP per capita (PPP)". International Monetary Fund. tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 21 tháng 3 n?m 2021.
^ "2020: China's GDP expands by 2.3% to top 101.6 trillion yuan". the State Council of the People's Republic of China. Truy c?p ngày 9 tháng 4 n?m 2021.
^ CBNEditor (ngày 18 tháng 1 n?m 2021). "China's GDP Breaches 100 Trillion Yuan Threshold after Posting 2.3% Growth in 2020, Disposable Income up 4.7%". China Banking News (b?ng ti?ng Anh). B?n g?c l?u tr? ngày 7 tháng 5 n?m 2021. Truy c?p ngày 9 tháng 4 n?m 2021.
^ Anthony, Craig (ngày 12 tháng 9 n?m 2016). "10 Countries with the Most Natural Resources". Investopedia. L?u tr? b?n g?c ngày 16 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 15 tháng 9 n?m 2017.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 15 tháng 9 n?m 2020). "Assets and Liabilities Statistics of Financial Institutions as of 2nd quarter 2020". pbc.gov.cn. B?n g?c l?u tr? ngày 30 tháng 11 n?m 2021. Truy c?p ngày 16 tháng 10 n?m 2020.{{Chú thích web}}: Qu?n ly CS1: bot: tr?ng thái URL ban ??u kh?ng r? (liên k?t)
^ "China Total Deposits [1997–2019] [Data & Charts]". ceicdata.com. L?u tr? b?n g?c ngày 8 tháng 4 n?m 2018. Truy c?p ngày 7 tháng 4 n?m 2018.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 30 tháng 11 n?m 2016). "Foreign investment's role in Chinese Economy". www.wsj.com. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 25 tháng 9 n?m 2020). "SAFE releases China's net International Investment Position (NIIP) as of the end of June 2020". www.safe.gov.cn. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.
^ Higgins, Tucker (ngày 24 tháng 1 n?m 2021). "China surpasses U.S. as largest recipient of foreign direct investment during Covid pandemic". CNBC. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 18 tháng 9 n?m 2020). "China's outbound foreign investment posts modest Decline since Start of 2020". China Banking News. B?n g?c l?u tr? ngày 18 tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 16 tháng 10 n?m 2020.
^ ^a ^b Kurtenbach, Elaine (ngày 27 tháng 2 n?m 2019). "Billionaire list shows $1T hit from '18 market meltdown". AP News. Truy c?p ngày 17 tháng 2 n?m 2020.
^ ^a ^b "China Is Set to Keep Minting New Millionaires Faster Than U.S." www.bloomberg.com. Truy c?p ngày 19 tháng 2 n?m 2019.
^ Tjan, Sie Tek (ngày 24 tháng 12 n?m 2020). "China surpasses the US in Wealth of Top 10%". The US News & World Report. Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2020.
^ Murray, Alan (ngày 10 tháng 8 n?m 2020). "The Fortune Global 500 is now more Chinese than American". Fortune.
^ "Global 500 (updated)". Fortune. L?u tr? b?n g?c ngày 7 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 10 tháng 9 n?m 2019.
^ "Chinese report counts 206 unicorns. That's more than America". CNN. ngày 23 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.
^ "官方储备资产 (Official reserve assets)". Truy c?p ngày 29 tháng 10 n?m 2020.
^ "If China's economy is so strong, why isn't its currency stronger?". The Economist. Truy c?p ngày 29 tháng 10 n?m 2020.
^ "China Widens Lead as World's Largest Manufacturer". thomasnet.com. L?u tr? b?n g?c ngày 27 tháng 7 n?m 2013. Truy c?p ngày 25 tháng 8 n?m 2013.
^ "China: Fastest Growing Consumer Market in the World". IMF direct – The IMF Blog. ngày 2 tháng 12 n?m 2013. L?u tr? b?n g?c ngày 2 tháng 12 n?m 2013. Truy c?p ngày 8 tháng 12 n?m 2013.
^ intracen.org L?u tr? ngày 30 tháng 10 n?m 2014 t?i Wayback Machine.
^ "China's Economy Is Catching Up to the U.S." L?u tr? b?n g?c ngày 17 tháng 3 n?m 2018. Truy c?p ngày 8 tháng 3 n?m 2018.
^ "Trade recovery expected in 2017 and 2018, amid policy uncertainty". Geneva, Switzerland: World Trade Organization. ngày 12 tháng 4 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngày 3 tháng 7 n?m 2017. Truy c?p ngày 22 tháng 6 n?m 2017.
^ "China – Member information". WTO. L?u tr? b?n g?c ngày 1 tháng 9 n?m 2014. Truy c?p ngày 28 tháng 8 n?m 2014.
^ "China, Switzerland sign free trade agreement". eubusiness.com. L?u tr? b?n g?c ngày 24 tháng 10 n?m 2013. Truy c?p ngày 14 tháng 11 n?m 2013.
^ "11–6 Value of Imports and Exports by Country (Region) of Origin/Destination, China Statistical Yearbook 2018". National Bureau of Statistics of China. L?u tr? b?n g?c ngày 27 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 4 tháng 9 n?m 2019.
^ "Table". B?n g?c l?u tr? ngày 3 tháng 5 n?m 2018.
^ "Doing Business 2020: China's Strong Reform Agenda Places it in the Top 10 Improver List for the Second Consecutive Year". World Bank (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 17 tháng 9 n?m 2020.
^ "The Global Competitiveness Report 2018". L?u tr? b?n g?c ngày 17 tháng 10 n?m 2018. Truy c?p ngày 17 tháng 10 n?m 2018.
^ "World Intellectual Property Organization Releases Global Innovation Index 2020 Ranking China 14". The National Law Review (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 17 tháng 9 n?m 2020.
^ Dominik, Boddin (2016). The Role of Newly Industrialized Economies in Global Value Chains. International Monetary Fund.
^ "World Intellectual Property Organization Releases Global Innovation Index 2020 Ranking China 14". The National Law Review (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 15 tháng 3 n?m 2021.
^ "5G user base in China surpasses 300 million". SHINE (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 27 tháng 5 n?m 2021.
^ Dahlman, Carl J.; Aubert, Jean-Eric (2001). China and the Knowledge Economy: Seizing the 21st Century. World Bank Publications. tr. 170. ISBN 978-0-8213-5005-8.
^ Maddison, Angus (2007). Contours of the World Economy 1-2030 AD: Essays in Macro-Economic History. Oxford University Press. tr. 379. ISBN 978-0-191-64758-1.
^ Bairoch, Paul (1995). Economics and World History: Myths and Paradoxes. University of Chicago Press. tr. 95. ISBN 978-0-226-03463-8.
^ Angus Maddison. Chinese Economic Performance in the Long Run L?u tr? ngày 15 tháng 10 n?m 2014 t?i Wayback Machine. Development Centre Studies. Accessed 2007. p.29 See the "Table 1.3. Levels of Chinese and European GDP Per Capita, 1–1700 AD" in page 29, Chinese GDP Per Capita was 450 and European GDP Per Capital was 422 in 960AD. Chinese GDP Per Capita was 600 while European was 576. During this time, Chinese per capita income rose by about a third.
^ Thompson, Derek (ngày 19 tháng 6 n?m 2012). "The Economic History of the Last 2,000 Years in 1 Little Graph". The Atlantic. L?u tr? b?n g?c ngày 24 tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 9 tháng 12 n?m 2017.
^ Holcombe, Charles (2010). A History of East Asia: From the Origins of Civilization to the Twenty-First Century. Cambridge University Press. tr. 1. ISBN 978-0521731645.
^ Hu, Angang (2006). Economic and Social Transformation in China: Challenges and Opportunities. Routledge. tr. 12–13. ISBN 978-0415380676.
^ Arnander, Christopher; Wood, Frances (2016). Betrayed Ally: China in the Great War. Pen and Sword (xu?t b?n ngày 28 tháng 9 n?m 2016). tr. 20. ISBN 978-1473875012.
^ "12 Facts on China's Economic History". The Globalist. ngày 10 tháng 11 n?m 2014. L?u tr? b?n g?c ngày 24 tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 26 tháng 2 n?m 2018.
^ "China Focus: Socialism with Chinese Characteristics: 10 Ideas to share with the world". www.xinhuanet.com. ngày 8 tháng 10 n?m 2017. Truy c?p ngày 7 tháng 1 n?m 2021.
^ baotintuc.vn (18 tháng m??i hai 2018). "40 n?m tr?i d?y 'th?n k?' thành siêu c??ng kinh t? c?a Trung Qu?c". baotintuc.vn. {{Chú thích web}}: Ki?m tra giá tr? ngày tháng trong: |date= (tr? giúp)
^ "China's Stock Market Tops $10 Trillion First Time Since 2015". Bloomberg.com. ngày 13 tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 28 tháng 10 n?m 2020.
^ "Top 10 Largest Stock Exchanges in the World By Market Capitalization". ValueWalk. ngày 19 tháng 2 n?m 2019. Truy c?p ngày 28 tháng 11 n?m 2019.
^ "The Global Financial Centres Index 28" (PDF). Long Finance. tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 26 tháng 9 n?m 2020.
^ "These will be the most important cities by 2035". World Economic Forum. ngày 31 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 2 tháng 11 n?m 2020.
^ Zheping, Huang (ngày 14 tháng 10 n?m 2015). "China's middle class has overtaken the US's to become the world's largest". Quartz. Truy c?p ngày 22 tháng 6 n?m 2019.
^ Rubin, Trudy (ngày 16 tháng 11 n?m 2018). "400 million strong and growing: China's massive middle class is its secret weapon". The Seattle Times (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 22 tháng 6 n?m 2019.
^ HOMI, KHARAS; MEAGAN, DOOLEY (2020). CHINA'S INFLUENCE ON THE GLOBAL MIDDLE CLASS (PDF). Brookings Institution. tr. 1.
^ Khan, Yusuf (ngày 22 tháng 10 n?m 2019). "China has overtaken the US to have the most wealthy people in the world | Markets Insider". Business Insider. Truy c?p ngày 12 tháng 11 n?m 2019.^{[liên k?t h?ng]}
^ "China is now home to more wealthy people than the US". South China Morning Post (b?ng ti?ng Anh). ngày 23 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 21 tháng 11 n?m 2019.
^ Dawkins, David (ngày 21 tháng 10 n?m 2019). "China Overtakes U.S. In Global Household Wealth Rankings 'Despite' Trade Tensions – Report". Forbes (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 12 tháng 11 n?m 2019.
^ "China Has More Billionaires Than U.S. And India Combined: Hurun Report – Caixin Global". www.caixinglobal.com (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 8 tháng 11 n?m 2020.
^ ^a ^b "Hurun Report – Info – Hurun Global Rich List 2021". www.hurun.net. Truy c?p ngày 19 tháng 3 n?m 2021.
^ "Edit/Review Countries".
^ "China's gross domestic product (GDP) growth". B?n g?c l?u tr? ngày 4 tháng 3 n?m 2011. Truy c?p ngày 28 tháng 6 n?m 2007.
^ "These will be the most important cities by 2035". World Economic Forum (b?ng ti?ng Anh). ngày 31 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 2 tháng 11 n?m 2020.
^ ^a ^b GDP 2017 is quarterly data (see China National Data), the official webnet: National Data L?u tr? ngày 7 tháng 2 n?m 2015 t?i Wayback Machine – China NBS Data – Regional – quarterly by provinces – National Accounts)
^ ^a ^b Exchange rate in 2017 (nominal): the annual average exchange rate (nominal) is CNY 6.7518 per US dollar in 2017, published on "Statistical Communiqué of the People's Republic of China on the 2017 National Economic and Social Development" L?u tr? ngày 5 tháng 3 n?m 2018 t?i Wayback Machine; PPP: the purchasing power parity is CNY 3.5063 per Intl. dollar, according to IMF-WEO (April 2018) L?u tr? ngày 14 tháng 2 n?m 2006 t?i Archive-It.
^ "PDF" (PDF). tr. 5 - 9.
^ "World Bank World Development Indicators". World Bank. L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 8 n?m 2016. Truy c?p ngày 8 tháng 12 n?m 2014.
^ "Shenzhen is a hothouse of innovation". The Economist. L?u tr? b?n g?c ngày 14 tháng 1 n?m 2018. Truy c?p ngày 13 tháng 1 n?m 2018.
^ Chen, Xiangming; Ogan, Taylor (ngày 22 tháng 12 n?m 2016). "China's Emerging Silicon Valley: How and Why Has Shenzhen Become a Global Innovation Centre". The European Financial Review – qua ResearchGate.
^ Murphy, Flynn (ngày 17 tháng 5 n?m 2017). "China's Silicon Valley". Nature. Quy?n 545 s? 7654. tr. S29 – S31. Bibcode:2017Natur.545S..29M. doi:10.1038/545S29a. PMID 28514437.
^ "The next Silicon Valley? It could be here". ngày 11 tháng 7 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngày 14 tháng 6 n?m 2018. Truy c?p ngày 13 tháng 1 n?m 2018.
^ As Zhejiang, Jiangsu, Fujian and mainly Guangdong
^ "World Economic Outlook Database, October 2020". World Economic Outlook. International Monetary Fund. tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 13 tháng 10 n?m 2020.
^ "Five-year plan: China moves to technology self-sufficiency". South China Morning Post. ngày 30 tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.
^ "The Basic Economic System of China". SpringerLink. Truy c?p ngày 9 tháng 6 n?m 2023.
^ 李松. "Two Sessions – Chinadaily.com.cn". epaper.chinadaily.com.cn. Truy c?p ngày 19 tháng 3 n?m 2021.
^ "GDP per capita (current US$) – China". worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.
^ "Current account balance (BoP, current US$) – China". worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.
^ "China's Next Leap in Manufacturing". bcg.com. Boston Consulting Group. ngày 19 tháng 8 n?m 2020. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.
^ Jalil, Abdul and Feridun, Mete (2011) Long-run relationship between income inequality and financial development in China. Journal of the Asia Pacific Economy, 16 (2). pp. 202–214. ISSN 1354-7860 (print), 1469-9648 (online) (doi:10.1080/13547860.2011.564745)
^ "Chính sách ti?n t? c?a Trung Qu?c và tác ??ng ??n các n?n kinh t? láng gi?ng". T?p chí Kinh t? Sài Gòn. Truy c?p ngày 9 tháng 6 n?m 2023.
^ "New stimulus measures by China to boost economic growth". Beijing Bulletin. B?n g?c l?u tr? ngày 14 tháng 7 n?m 2014. Truy c?p ngày 12 tháng 6 n?m 2014.
^ "Another Chinese city admits 'fake' economic data". Reuters. ngày 17 tháng 1 n?m 2018. L?u tr? b?n g?c ngày 13 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 19 tháng 11 n?m 2019 – qua www.reuters.com.
^ "Can you still trust China's economic data after province admits cooking books?". South China Morning Post. ngày 20 tháng 1 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngày 13 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 19 tháng 11 n?m 2019.
^ "Why Chinese officials are coming clean over cooking the books". South China Morning Post. ngày 16 tháng 1 n?m 2018. L?u tr? b?n g?c ngày 2 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 19 tháng 11 n?m 2019.
^ Sparshott, Jeffrey (ngày 11 tháng 9 n?m 2015). "WSJ Survey: China's Growth Statements Make U.S. Economists Skeptical". Wall Street Journal. L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 4 n?m 2018. Truy c?p ngày 19 tháng 4 n?m 2018.
^ "Is China Cooking the Books on Economic Expansion? | Civic | US News". L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 4 n?m 2018. Truy c?p ngày 19 tháng 4 n?m 2018.
^ Rosenfeld, Everett (ngày 19 tháng 1 n?m 2016). "What is China's actual GDP? Experts weigh in". CNBC. L?u tr? b?n g?c ngày 5 tháng 5 n?m 2018. Truy c?p ngày 5 tháng 5 n?m 2018.
^ Song, Wei Chen, Xilu Chen, Chang-Tai Hsieh, and Zheng (Michael) (ngày 7 tháng 3 n?m 2019). "A forensic examination of China's national accounts". Brookings (b?ng ti?ng Anh). L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 7 n?m 2019. Truy c?p ngày 20 tháng 7 n?m 2019.{{Chú thích web}}: Qu?n ly CS1: nhi?u tên: danh sách tác gi? (liên k?t)
^ ^a ^b Wildau, Gabriel (ngày 7 tháng 3 n?m 2019). "China's economy is 12% smaller than official data say, study finds". Financial Times (b?ng ti?ng Anh). L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 7 n?m 2019. Truy c?p ngày 20 tháng 7 n?m 2019.
^ "China's economy might be nearly a seventh smaller than reported". The Economist. ngày 7 tháng 3 n?m 2019. ISSN 0013-0613. L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 7 n?m 2019. Truy c?p ngày 20 tháng 7 n?m 2019.
^ ^a ^b Clark, Hunter; Pinkovskiy, Maxim; Sala-i-Martin, Xavier (ngày 1 tháng 8 n?m 2020). "China's GDP growth may be understated". China Economic Review (b?ng ti?ng Anh). Quy?n 62. tr. 101243. doi:10.1016/j.chieco.2018.10.010. ISSN 1043-951X. S2CID 157898394.
^ Chandran, Nyshka (ngày 16 tháng 10 n?m 2015). "These guys think China's economy is much larger". CNBC (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 25 tháng 10 n?m 2020.
^ "Is China Already Number One? New GDP Estimates". PIIE (b?ng ti?ng Anh). ngày 13 tháng 1 n?m 2011. Truy c?p ngày 25 tháng 10 n?m 2020.
^ ^a ^b Fernald, John G.; Malkin, Israel; Spiegel, Mark M. (2013). "On the reliability of Chinese output figures". FRBSF Economic Letter (b?ng ti?ng Anh).
^ ^a ^b Daniel, Rosen; Beibei, Bao (2015). Broken Abacus? A More Accurate Gauge of China's Economy. Center for Strategic and International Studies. tr. X–XV. ISBN 978-1442240841.
^ Allison, Graham (ngày 15 tháng 10 n?m 2020). "China Is Now the World's Largest Economy. We Shouldn't Be Shocked". The National Interest (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 25 tháng 10 n?m 2020.
^ Williamson, Peter J.; Hoenderop, Simon; Hoenderop, Jochem (ngày 3 tháng 4 n?m 2018). "An alternative benchmark for the validity of China's GDP growth statistics". Journal of Chinese Economic and Business Studies. Quy?n 16 s? 2. tr. 171–191. doi:10.1080/14765284.2018.1438867. ISSN 1476-5284. S2CID 158464860.
^ "China'S GDP Growth May Be Understated" (PDF). National Bureau of Economic Research. tháng 4 n?m 2017. Truy c?p ngày 26 tháng 1 n?m 2021.
^ "Some Alternative Methods for Tracking Chinese GDP". Federal Reserve Bank of St. Louis. ngày 12 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 6 tháng 5 n?m 2020.
^ "Estimating Chinese GDP Using Night-Lights Data". Federal Reserve Bank of St. Louis. ngày 14 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 6 tháng 5 n?m 2020.
^ "Challenges in Measuring China's Economic Growth". Federal Reserve Bank of St. Louis. ngày 11 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 29 tháng 10 n?m 2020.
^ Arvind, Subramanian (ngày 13 tháng 1 n?m 2011). "Is China Already Number One? New GDP Estimates". Peterson Institute for International Economics (PIIE) (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 29 tháng 3 n?m 2021.
^ "??i d? án chuy?n n??c th?a tham v?ng c?a Trung Qu?c". VnExpress - Tin nhanh Vi?t Nam. ngày 24 tháng 12 n?m 2019. Truy c?p ngày 9 tháng 6 n?m 2023.
^ "WFP - World Hunger". B?n g?c l?u tr? ngày 25 tháng 10 n?m 2005. Truy c?p ngày 27 tháng 6 n?m 2007.
^ "Rise in China’s Pork Prices Signals End to Cheap Output", bài vi?t c?a Keith Bradsher trên New York Times, ngày 8 tháng 6 n?m 2007
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f S? th?t v? m? hình phát tri?n c?a Trung Qu?c d??i góc nhìn t? hai ky gi? ng??i ?u L?u tr? ngày 7 tháng 2 n?m 2009 t?i Wayback Machine 02:35-03/02/2009
^ Phát bi?u c?a phó th? t??ng Ly Tiên Ni?m, ??ng trên nh?t báo H?ng K?ng Minh báo ngày 14 tháng 6 n?m 1979.
^ Barboza, David (ngày 13 tháng 10 n?m 2006). "China Drafts Law to Boost Unions and End Abuse". The New York Times – qua NYTimes.com.
^ Lague, David (ngày 13 tháng 10 n?m 2006). "Official Union in China Says All Wal-Marts Are Organized". The New York Times – qua NYTimes.com.
^ "China's foreign trade to top US$ 1.75 trillion". Trung Hoa nh?t báo. ngày 2 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 27 tháng 3 n?m 2007.
^ "Germany still the export achiever". CNN. CNN. ngày 6 tháng 12 n?m 2005. Truy c?p ngày 27 tháng 3 n?m 2007.
^ Theo s? li?u c?a H?i quan Vi?t Nam thì Trung Qu?c ch? xu?t siêu t??ng ???ng 176,2% xu?t kh?u c?a Vi?t Nam
^ "Tham h?t l?n trong bu?n bán v?i Trung Qu?c". B?n g?c l?u tr? ngày 28 tháng 9 n?m 2007. Truy c?p ngày 3 tháng 8 n?m 2007.
^ "Ngo?i giao Trung Vi?t và v? th? c?a báo chí Nguy?n Quang 05 Tháng 9 2007 - C?p nh?t 09h37 GMT". www.bbc.com.
^ "B?n sao ?? l?u tr?" (PDF). B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 11 tháng 4 n?m 2006. Truy c?p ngày 28 tháng 6 n?m 2007.
^ "Pakistan, Growth and Export Competitiveness" (PDF).
^ "Chinese stock market pushes above $1 trillion mark". B?n g?c l?u tr? ngày 14 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 28 tháng 6 n?m 2007.
^ "Chinese mainland stock market to become world's third largest in 10 years". Tan Hoa x?.
^ Ly do Trung Qu?c 't? b?n vào chan' khi si?t các c?ng ty Internet, VnExpress, 6/8/2021
^ "Foreign investment in China rebounds". B?n g?c l?u tr? ngày 17 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 8 tháng 2 n?m 2015.{{Chú thích web}}: Qu?n ly CS1: bot: tr?ng thái URL ban ??u kh?ng r? (liên k?t)
^ "Warner Bros rút kh?i Trung Hoa ??i l?c (Tan Hoa x?, l?y t? ?ài phát thanh Qu?c t? Trung Qu?c)".
^ "How participation can help China's ailing environment".
^ "Nh?ng l? hàng nguy hi?m ??n t? Trung Qu?c Th? T?, 30/05/2007 - 3:58 PM". B?n g?c l?u tr? ngày 25 tháng 9 n?m 2007. Truy c?p ngày 24 tháng 9 n?m 2007.
^ Nhi?u hàng hóa Trung Qu?c dành cho tr? em kh?ng an toàn 28/05/2009 23:36
^ "Blog c?a Nga".
^ "List of countries by GDP (nominal)". Truy c?p ngày 15 tháng 8 n?m 2016.
^ John Bryan Starr. Hi?u Trung Qu?c: M?t tài li?u h??ng d?n tìm hi?u N?n kinh t? Trung Qu?c, L?ch s? và C?u trúc chính tr?.

^ In 2011, China set a new poverty line at RMB 2300 (approximately US$400).^[4]
^ Higher income inequality is partly driven by unequal regional income distribution.
^ Modeled ILO estimate.

^ Official data which cover both central and local government debt, including debt officially recognized by China's National Audit Office report in 2011. Data exclude policy bank bonds, Ministry of Railway debt and China Asset Management Company debt.
^ China had a hundred million wealthy people (each owning a net wealth of over US$110,000) and the US 99 million. At US$63.8 trillion as of end of 2019, representing a 17-fold increase from US$3.7 trillion in 2001, the total amount of China's household wealth stood behind only that of the US with US$105.6 trillion.

[IMFWEOCN-1] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f "World Economic Outlook Database". imf.org. International Monetary Fund. Truy c?p ngày 4 tháng 5 n?m 2021.

[2] Bank, World (ngày 8 tháng 6 n?m 2020). "Global Economic Prospects, June 2020". openknowledge.worldbank.org. World Bank. tr. 74. Truy c?p ngày 19 tháng 6 n?m 2020.

[3] "World Economic Outlook Update, April 2021". Truy c?p ngày 1 tháng 5 n?m 2021.

[CIAWFCH-4] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ "The World Factbook". CIA.gov. Central Intelligence Agency. Truy c?p ngày 5 tháng 4 n?m 2019.

[5] "Regional aggregation using 2011 PPP and $1.9/day poverty line". iresearch.worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 13 tháng 5 n?m 2021.

[WBCN-7] "China Economic Update, December 2019 : Cyclical Risks and Structural Imperatives" (PDF). openknowledge.worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 3 tháng 1 n?m 2020.

[9] "Human Development Index (HDI)". hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Truy c?p ngày 11 tháng 12 n?m 2019.

[10] "Inequality-adjusted HDI (IHDI)". hdr.undp.org. UNDP. Truy c?p ngày 22 tháng 5 n?m 2020.

[11] "Labor force, total – China". data.worldbank.org. World Bank & ILO. L?u tr? b?n g?c ngày 11 tháng 11 n?m 2019. Truy c?p ngày 22 tháng 9 n?m 2020.

[12] "Employment to population ratio, 15+, total (%) (national estimate) – China". data.worldbank.org. World Bank & ILO. Truy c?p ngày 22 tháng 9 n?m 2020.

[13] "Labor Force by Services". data.worldbank.org. Truy c?p ngày 27 tháng 1 n?m 2019. Labor Force by Industry and agriculture {{Chú thích web}}: Liên k?t ngoài trong |quote= (tr? giúp)

[14] "Unemployment, youth total (% of total labor force ages 15–24) (modeled ILO estimate) – China". data.worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 26 tháng 12 n?m 2019.

[World_Bank_and_International_Financial_Corporation-16] "Ease of Doing Business in China 2020" (PDF). doingbusiness.org. L?u tr? (PDF) b?n g?c ngày 22 tháng 9 n?m 2018. Truy c?p ngày 23 tháng 1 n?m 2017.

[foreigntrade2018-17] National Data – Indicator – Foreign Trade and Economic Cooperation. stats.gov.cn. ngày 1 tháng 5 n?m 2019. L?u tr? b?n g?c ngày 1 tháng 2 n?m 2016. Truy c?p ngày 10 tháng 9 n?m 2019.; also see Statistical Communiqué of the People's Republic of China on the 2018 National Economic and Social Development. stats.gov.cn. ngày 28 tháng 2 n?m 2019. L?u tr? b?n g?c ngày 25 tháng 9 n?m 2019. Truy c?p ngày 10 tháng 9 n?m 2019.

[wto-18] "China – WTO Statistics Database". World Trade Organization. L?u tr? b?n g?c ngày 1 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 1 tháng 3 n?m 2017.

[BBG-20] "Unraveling the Mysteries of China's Multiple Budgets". Bloomberg News.

[21] "2008". Data.worldbank.org. Truy c?p ngày 28 tháng 2 n?m 2012.

[22] "中国人民银行 - 黄金和外汇储备 (Gold & Foreign Exchange Reserves)". pbc.gov.cn. B?n g?c l?u tr? ngày 9 tháng 6 n?m 2015. Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2015.

[23] AskProfWolff: "Socialism With Chinese Characteristics". Democracy At Work.

[24] "Is China Still Socialist?". Invent The Future. tháng 10 n?m 2018.

[25] "Highlights of proposals for China's 13th Five-Year Plan". China Daily.

[26] Hissey, Ian (ngày 17 tháng 12 n?m 2019). "Investing in Chinese State-Owned Enterprises". insight.factset.com. Truy c?p ngày 15 tháng 3 n?m 2021.

[27] Tjan, Sie Tek (ngày 21 tháng 5 n?m 2020). "How reform has made China's state-owned enterprises stronger". www.weforum.org. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.

[28] CBNEditor (ngày 18 tháng 1 n?m 2021). "China's GDP Breaches 100 Trillion Yuan Threshold after Posting 2.3% Growth in 2020, Disposable Income up 4.7%". China Banking News (b?ng ti?ng Anh). B?n g?c l?u tr? ngày 7 tháng 5 n?m 2021. Truy c?p ngày 13 tháng 4 n?m 2021.

[29] Tjan, Sie Tek (ngày 17 tháng 10 n?m 2020). "China State Firms' Assets grow even as the Government presses for lighter debt". www.caixinglobal.com. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.

[30] Tjan, Sie tek (ngày 18 tháng 8 n?m 2020). "The Biggest but not the Strongest: China's place in the Fortune Global 500". www.csis.org. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.

[31] "Report for Selected Country Groups and Subjects (PPP valuation of country GDP)". IMF. L?u tr? b?n g?c ngày 31 tháng 1 n?m 2018. Truy c?p ngày 24 tháng 10 n?m 2017.

[32] "Purchasing Power Parity – Learn How to Construct and Use PPP". Corporate Finance Institute (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.

[33] "Finance & Development". Finance & Development | F&D (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.

[34] "What are PPP adjustments and why do we need them?". Our World in Data. Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.

[35] Pettinger, Tejvan (ngày 2 tháng 2 n?m 2020). "Purchasing Power Parity (PPP)". Economics Help (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.

[36] "Global Finance Magazine – Gross Domestic Product Purchasing Power Parity (GDP PPP)". Global Finance Magazine (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 14 tháng 1 n?m 2021.

[37] OECD (ngày 30 tháng 11 n?m 2012). "Purpose of the Eurostat-OECD PPP Programme" (b?ng ti?ng Anh). tr. 23–37. doi:10.1787/9789264189232-4-en. {{Chú thích t?p chí}}: Chú thích magazine c?n |magazine= (tr? giúp)^{[liên k?t h?ng]}

[38] Barboza, David (ngày 16 tháng 8 n?m 2010). "China Passes Japan as Second-Largest Economy". The New York Times (b?ng ti?ng Anh). ISSN 0362-4331. Truy c?p ngày 23 tháng 3 n?m 2021.

[CHN1-39] Elliot, Larry (ngày 26 tháng 12 n?m 2020). "China to overtake US as world's biggest economy by 2028, report predicts". The Guardian. Truy c?p ngày 28 tháng 12 n?m 2020. With the US expected to contract by 5% this year, China will narrow the gap with its biggest rival, the CEBR said. Overall, global gross domestic product is forecast to decline by 4.4% this year, in the biggest one-year fall since the second world war. Douglas McWilliams, the CEBR's deputy chairman, said: "The big news in this forecast is the speed of growth of the Chinese economy. We expect it to become an upper-income economy during the current five-year plan period (2020-25). And we expect it to overtake the US a full five years earlier than we did a year ago. It would pass the per capita threshold of $12,536 (￡9,215) to become a high-income country by 2023.

[:8-40] Maddison, Angus (2008). Chinese Economic Performance in the Long Run: 960-2030 AD. Organization for Economic Cooperation and Development. tr. 43. ISBN 978-9264037625.

[:13-41] "The Changing of the Guard: China's New Leadership". INSEAD Knowledge. ngày 6 tháng 12 n?m 2012. L?u tr? b?n g?c ngày 12 tháng 5 n?m 2013. Truy c?p ngày 15 tháng 6 n?m 2013.

[NYT82415-42] Nelson D. Schwartz; Rachel Abrams (ngày 24 tháng 8 n?m 2015). "Advisers Work to Calm Fearful Investors". The New York Times. L?u tr? b?n g?c ngày 26 tháng 8 n?m 2015. Truy c?p ngày 25 tháng 8 n?m 2015. Even the most pessimistic observers think China will still grow by 4 or 5 percent

[:14-43] "Report for Selected Countries and Subjects". International Monetary Fund. ngày 16 tháng 4 n?m 2013. L?u tr? b?n g?c ngày 2 tháng 11 n?m 2013. Truy c?p ngày 16 tháng 4 n?m 2013.

[GFCI2-44] "The Global Financial Centres Index 28" (PDF). Long Finance. tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 26 tháng 9 n?m 2020.

[45] "Top 10 Largest Stock Exchanges in the World By Market Capitalization". ValueWalk (b?ng ti?ng Anh). ngày 19 tháng 2 n?m 2019. Truy c?p ngày 28 tháng 11 n?m 2019.

[46] "Monthly Reports – World Federation of Exchanges". WFE. L?u tr? b?n g?c ngày 12 tháng 9 n?m 2019. Truy c?p ngày 6 tháng 9 n?m 2019.

[47] Tjan, Sie Tek (ngày 13 tháng 10 n?m 2020). "China's stock market tops $10 trillion". Bloomberg. Truy c?p ngày 22 tháng 10 n?m 2020.

[48] Tjan, Sie Tek (ngày 7 tháng 7 n?m 2020). "Overseas investor snap up Chinese stocks so fast, they are hitting foreign ownership caps such as home appliance maker Midea". Th South China Morning Post. Truy c?p ngày 22 tháng 10 n?m 2020.

[49] Tjan, Sie Tek (ngày 3 tháng 9 n?m 2020). "China moves to ease Access to $15.4 Trillion Bond Market". Caixin Global. Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2020.

[50] Tjan, Sie Tek (ngày 19 tháng 10 n?m 2020). "China greenlights Shenzhen to issue Offshore Local Government Bonds". Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2020.

[51] "国家统计局局长就2019年全年国民经济运行情况答记者问". stats.gov.cn. Truy c?p ngày 7 tháng 9 n?m 2020.

[52] "World Economic Outlook – GDP per capita (Nominal)". International Monetary Fund (b?ng ti?ng Anh). tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 21 tháng 3 n?m 2021.

[IMF-53] "World Economic Outlook – GDP per capita (PPP)". International Monetary Fund. tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 21 tháng 3 n?m 2021.

[54] "2020: China's GDP expands by 2.3% to top 101.6 trillion yuan". the State Council of the People's Republic of China. Truy c?p ngày 9 tháng 4 n?m 2021.

[55] CBNEditor (ngày 18 tháng 1 n?m 2021). "China's GDP Breaches 100 Trillion Yuan Threshold after Posting 2.3% Growth in 2020, Disposable Income up 4.7%". China Banking News (b?ng ti?ng Anh). B?n g?c l?u tr? ngày 7 tháng 5 n?m 2021. Truy c?p ngày 9 tháng 4 n?m 2021.

[56] Anthony, Craig (ngày 12 tháng 9 n?m 2016). "10 Countries with the Most Natural Resources". Investopedia. L?u tr? b?n g?c ngày 16 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 15 tháng 9 n?m 2017.

[57] Tjan, Sie Tek (ngày 15 tháng 9 n?m 2020). "Assets and Liabilities Statistics of Financial Institutions as of 2nd quarter 2020". pbc.gov.cn. B?n g?c l?u tr? ngày 30 tháng 11 n?m 2021. Truy c?p ngày 16 tháng 10 n?m 2020.{{Chú thích web}}: Qu?n ly CS1: bot: tr?ng thái URL ban ??u kh?ng r? (liên k?t)

[58] "China Total Deposits [1997–2019] [Data & Charts]". ceicdata.com. L?u tr? b?n g?c ngày 8 tháng 4 n?m 2018. Truy c?p ngày 7 tháng 4 n?m 2018.

[59] Tjan, Sie Tek (ngày 30 tháng 11 n?m 2016). "Foreign investment's role in Chinese Economy". www.wsj.com. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.

[60] Tjan, Sie Tek (ngày 25 tháng 9 n?m 2020). "SAFE releases China's net International Investment Position (NIIP) as of the end of June 2020". www.safe.gov.cn. Truy c?p ngày 19 tháng 10 n?m 2020.

[61] Higgins, Tucker (ngày 24 tháng 1 n?m 2021). "China surpasses U.S. as largest recipient of foreign direct investment during Covid pandemic". CNBC. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.

[62] Tjan, Sie Tek (ngày 18 tháng 9 n?m 2020). "China's outbound foreign investment posts modest Decline since Start of 2020". China Banking News. B?n g?c l?u tr? ngày 18 tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 16 tháng 10 n?m 2020.

[Kurtenbach-63] Kurtenbach, Elaine (ngày 27 tháng 2 n?m 2019). "Billionaire list shows $1T hit from '18 market meltdown". AP News. Truy c?p ngày 17 tháng 2 n?m 2020.

[bloomberg.com-64] "China Is Set to Keep Minting New Millionaires Faster Than U.S." www.bloomberg.com. Truy c?p ngày 19 tháng 2 n?m 2019.

[65] Tjan, Sie Tek (ngày 24 tháng 12 n?m 2020). "China surpasses the US in Wealth of Top 10%". The US News & World Report. Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2020.

[Global_500_2017-67] Murray, Alan (ngày 10 tháng 8 n?m 2020). "The Fortune Global 500 is now more Chinese than American". Fortune.

[Global_500_2015-68] "Global 500 (updated)". Fortune. L?u tr? b?n g?c ngày 7 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 10 tháng 9 n?m 2019.

[69] "Chinese report counts 206 unicorns. That's more than America". CNN. ngày 23 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.

[China_reserves-70] "官方储备资产 (Official reserve assets)". Truy c?p ngày 29 tháng 10 n?m 2020.

[Economist_China_reserves-71] "If China's economy is so strong, why isn't its currency stronger?". The Economist. Truy c?p ngày 29 tháng 10 n?m 2020.

[72] "China Widens Lead as World's Largest Manufacturer". thomasnet.com. L?u tr? b?n g?c ngày 27 tháng 7 n?m 2013. Truy c?p ngày 25 tháng 8 n?m 2013.

[73] "China: Fastest Growing Consumer Market in the World". IMF direct – The IMF Blog. ngày 2 tháng 12 n?m 2013. L?u tr? b?n g?c ngày 2 tháng 12 n?m 2013. Truy c?p ngày 8 tháng 12 n?m 2013.

[74] intracen.org L?u tr? ngày 30 tháng 10 n?m 2014 t?i Wayback Machine.

[75] "China's Economy Is Catching Up to the U.S." L?u tr? b?n g?c ngày 17 tháng 3 n?m 2018. Truy c?p ngày 8 tháng 3 n?m 2018.

[76] "Trade recovery expected in 2017 and 2018, amid policy uncertainty". Geneva, Switzerland: World Trade Organization. ngày 12 tháng 4 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngày 3 tháng 7 n?m 2017. Truy c?p ngày 22 tháng 6 n?m 2017.

[77] "China – Member information". WTO. L?u tr? b?n g?c ngày 1 tháng 9 n?m 2014. Truy c?p ngày 28 tháng 8 n?m 2014.

[78] "China, Switzerland sign free trade agreement". eubusiness.com. L?u tr? b?n g?c ngày 24 tháng 10 n?m 2013. Truy c?p ngày 14 tháng 11 n?m 2013.

[79] "11–6 Value of Imports and Exports by Country (Region) of Origin/Destination, China Statistical Yearbook 2018". National Bureau of Statistics of China. L?u tr? b?n g?c ngày 27 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 4 tháng 9 n?m 2019.

[80] "Table". B?n g?c l?u tr? ngày 3 tháng 5 n?m 2018.

[81] "Doing Business 2020: China's Strong Reform Agenda Places it in the Top 10 Improver List for the Second Consecutive Year". World Bank (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 17 tháng 9 n?m 2020.

[82] "The Global Competitiveness Report 2018". L?u tr? b?n g?c ngày 17 tháng 10 n?m 2018. Truy c?p ngày 17 tháng 10 n?m 2018.

[83] "World Intellectual Property Organization Releases Global Innovation Index 2020 Ranking China 14". The National Law Review (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 17 tháng 9 n?m 2020.

[84] Dominik, Boddin (2016). The Role of Newly Industrialized Economies in Global Value Chains. International Monetary Fund.

[85] "World Intellectual Property Organization Releases Global Innovation Index 2020 Ranking China 14". The National Law Review (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 15 tháng 3 n?m 2021.

[86] "5G user base in China surpasses 300 million". SHINE (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 27 tháng 5 n?m 2021.

[:9-87] Dahlman, Carl J.; Aubert, Jean-Eric (2001). China and the Knowledge Economy: Seizing the 21st Century. World Bank Publications. tr. 170. ISBN 978-0-8213-5005-8.

[:10-88] Maddison, Angus (2007). Contours of the World Economy 1-2030 AD: Essays in Macro-Economic History. Oxford University Press. tr. 379. ISBN 978-0-191-64758-1.

[:11-89] Bairoch, Paul (1995). Economics and World History: Myths and Paradoxes. University of Chicago Press. tr. 95. ISBN 978-0-226-03463-8.

[:12-90] Angus Maddison. Chinese Economic Performance in the Long Run L?u tr? ngày 15 tháng 10 n?m 2014 t?i Wayback Machine. Development Centre Studies. Accessed 2007. p.29 See the "Table 1.3. Levels of Chinese and European GDP Per Capita, 1–1700 AD" in page 29, Chinese GDP Per Capita was 450 and European GDP Per Capital was 422 in 960AD. Chinese GDP Per Capita was 600 while European was 576. During this time, Chinese per capita income rose by about a third.

[91] Thompson, Derek (ngày 19 tháng 6 n?m 2012). "The Economic History of the Last 2,000 Years in 1 Little Graph". The Atlantic. L?u tr? b?n g?c ngày 24 tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 9 tháng 12 n?m 2017.

[92] Holcombe, Charles (2010). A History of East Asia: From the Origins of Civilization to the Twenty-First Century. Cambridge University Press. tr. 1. ISBN 978-0521731645.

[93] Hu, Angang (2006). Economic and Social Transformation in China: Challenges and Opportunities. Routledge. tr. 12–13. ISBN 978-0415380676.

[94] Arnander, Christopher; Wood, Frances (2016). Betrayed Ally: China in the Great War. Pen and Sword (xu?t b?n ngày 28 tháng 9 n?m 2016). tr. 20. ISBN 978-1473875012.

[95] "12 Facts on China's Economic History". The Globalist. ngày 10 tháng 11 n?m 2014. L?u tr? b?n g?c ngày 24 tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 26 tháng 2 n?m 2018.

[96] "China Focus: Socialism with Chinese Characteristics: 10 Ideas to share with the world". www.xinhuanet.com. ngày 8 tháng 10 n?m 2017. Truy c?p ngày 7 tháng 1 n?m 2021.

[97] tintuc.vn (18 tháng m??i hai 2018). "40 n?m tr?i d?y 'th?n k?' thành siêu c??ng kinh t? c?a Trung Qu?c". baotintuc.vn. {{Chú thích web}}: Ki?m tra giá tr? ngày tháng trong: |date= (tr? giúp)

[98] "China's Stock Market Tops $10 Trillion First Time Since 2015". Bloomberg.com. ngày 13 tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 28 tháng 10 n?m 2020.

[99] "Top 10 Largest Stock Exchanges in the World By Market Capitalization". ValueWalk. ngày 19 tháng 2 n?m 2019. Truy c?p ngày 28 tháng 11 n?m 2019.

[GFCI21-100] "The Global Financial Centres Index 28" (PDF). Long Finance. tháng 9 n?m 2020. Truy c?p ngày 26 tháng 9 n?m 2020.

[101] "These will be the most important cities by 2035". World Economic Forum. ngày 31 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 2 tháng 11 n?m 2020.

[102] Zheping, Huang (ngày 14 tháng 10 n?m 2015). "China's middle class has overtaken the US's to become the world's largest". Quartz. Truy c?p ngày 22 tháng 6 n?m 2019.

[103] Rubin, Trudy (ngày 16 tháng 11 n?m 2018). "400 million strong and growing: China's massive middle class is its secret weapon". The Seattle Times (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 22 tháng 6 n?m 2019.

[104] HOMI, KHARAS; MEAGAN, DOOLEY (2020). CHINA'S INFLUENCE ON THE GLOBAL MIDDLE CLASS (PDF). Brookings Institution. tr. 1.

[105] Khan, Yusuf (ngày 22 tháng 10 n?m 2019). "China has overtaken the US to have the most wealthy people in the world | Markets Insider". Business Insider. Truy c?p ngày 12 tháng 11 n?m 2019.^{[liên k?t h?ng]}

[106] "China is now home to more wealthy people than the US". South China Morning Post (b?ng ti?ng Anh). ngày 23 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 21 tháng 11 n?m 2019.

[107] Dawkins, David (ngày 21 tháng 10 n?m 2019). "China Overtakes U.S. In Global Household Wealth Rankings 'Despite' Trade Tensions – Report". Forbes (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 12 tháng 11 n?m 2019.

[108] "China Has More Billionaires Than U.S. And India Combined: Hurun Report – Caixin Global". www.caixinglobal.com (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 8 tháng 11 n?m 2020.

[auto-109] "Hurun Report – Info – Hurun Global Rich List 2021". www.hurun.net. Truy c?p ngày 19 tháng 3 n?m 2021.

[110] "Edit/Review Countries".

[111] "China's gross domestic product (GDP) growth". B?n g?c l?u tr? ngày 4 tháng 3 n?m 2011. Truy c?p ngày 28 tháng 6 n?m 2007.

[112] "These will be the most important cities by 2035". World Economic Forum (b?ng ti?ng Anh). ngày 31 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 2 tháng 11 n?m 2020.

[figure2017-113] GDP 2017 is quarterly data (see China National Data), the official webnet: National Data L?u tr? ngày 7 tháng 2 n?m 2015 t?i Wayback Machine – China NBS Data – Regional – quarterly by provinces – National Accounts)

[exchange-rate2017-114] Exchange rate in 2017 (nominal): the annual average exchange rate (nominal) is CNY 6.7518 per US dollar in 2017, published on "Statistical Communiqué of the People's Republic of China on the 2017 National Economic and Social Development" L?u tr? ngày 5 tháng 3 n?m 2018 t?i Wayback Machine; PPP: the purchasing power parity is CNY 3.5063 per Intl. dollar, according to IMF-WEO (April 2018) L?u tr? ngày 14 tháng 2 n?m 2006 t?i Archive-It.

[115] "PDF" (PDF). tr. 5 - 9.

[116] "World Bank World Development Indicators". World Bank. L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 8 n?m 2016. Truy c?p ngày 8 tháng 12 n?m 2014.

[117] "Shenzhen is a hothouse of innovation". The Economist. L?u tr? b?n g?c ngày 14 tháng 1 n?m 2018. Truy c?p ngày 13 tháng 1 n?m 2018.

[118] Chen, Xiangming; Ogan, Taylor (ngày 22 tháng 12 n?m 2016). "China's Emerging Silicon Valley: How and Why Has Shenzhen Become a Global Innovation Centre". The European Financial Review – qua ResearchGate.

[119] Murphy, Flynn (ngày 17 tháng 5 n?m 2017). "China's Silicon Valley". Nature. Quy?n 545 s? 7654. tr. S29 – S31. Bibcode:2017Natur.545S..29M. doi:10.1038/545S29a. PMID 28514437.

[120] "The next Silicon Valley? It could be here". ngày 11 tháng 7 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngày 14 tháng 6 n?m 2018. Truy c?p ngày 13 tháng 1 n?m 2018.

[121] As Zhejiang, Jiangsu, Fujian and mainly Guangdong

[GDP_IMF-122] "World Economic Outlook Database, October 2020". World Economic Outlook. International Monetary Fund. tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 13 tháng 10 n?m 2020.

[123] "Five-year plan: China moves to technology self-sufficiency". South China Morning Post. ngày 30 tháng 10 n?m 2020. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.

[124] "The Basic Economic System of China". SpringerLink. Truy c?p ngày 9 tháng 6 n?m 2023.

[125] 李松. "Two Sessions – Chinadaily.com.cn". epaper.chinadaily.com.cn. Truy c?p ngày 19 tháng 3 n?m 2021.

[126] "GDP per capita (current US$) – China". worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.

[127] "Current account balance (BoP, current US$) – China". worldbank.org. World Bank. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.

[128] "China's Next Leap in Manufacturing". bcg.com. Boston Consulting Group. ngày 19 tháng 8 n?m 2020. Truy c?p ngày 18 tháng 3 n?m 2021.

[129] Jalil, Abdul and Feridun, Mete (2011) Long-run relationship between income inequality and financial development in China. Journal of the Asia Pacific Economy, 16 (2). pp. 202–214. ISSN 1354-7860 (print), 1469-9648 (online) (doi:10.1080/13547860.2011.564745)

[130] "Chính sách ti?n t? c?a Trung Qu?c và tác ??ng ??n các n?n kinh t? láng gi?ng". T?p chí Kinh t? Sài Gòn. Truy c?p ngày 9 tháng 6 n?m 2023.

[ChinaEconomy-131] "New stimulus measures by China to boost economic growth". Beijing Bulletin. B?n g?c l?u tr? ngày 14 tháng 7 n?m 2014. Truy c?p ngày 12 tháng 6 n?m 2014.

[132] "Another Chinese city admits 'fake' economic data". Reuters. ngày 17 tháng 1 n?m 2018. L?u tr? b?n g?c ngày 13 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 19 tháng 11 n?m 2019 – qua www.reuters.com.

[133] "Can you still trust China's economic data after province admits cooking books?". South China Morning Post. ngày 20 tháng 1 n?m 2017. L?u tr? b?n g?c ngày 13 tháng 8 n?m 2019. Truy c?p ngày 19 tháng 11 n?m 2019.

[134] "Why Chinese officials are coming clean over cooking the books". South China Morning Post. ngày 16 tháng 1 n?m 2018. L?u tr? b?n g?c ngày 2 tháng 10 n?m 2019. Truy c?p ngày 19 tháng 11 n?m 2019.

[135] Sparshott, Jeffrey (ngày 11 tháng 9 n?m 2015). "WSJ Survey: China's Growth Statements Make U.S. Economists Skeptical". Wall Street Journal. L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 4 n?m 2018. Truy c?p ngày 19 tháng 4 n?m 2018.

[136] "Is China Cooking the Books on Economic Expansion? | Civic | US News". L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 4 n?m 2018. Truy c?p ngày 19 tháng 4 n?m 2018.

[137] Rosenfeld, Everett (ngày 19 tháng 1 n?m 2016). "What is China's actual GDP? Experts weigh in". CNBC. L?u tr? b?n g?c ngày 5 tháng 5 n?m 2018. Truy c?p ngày 5 tháng 5 n?m 2018.

[138] Song, Wei Chen, Xilu Chen, Chang-Tai Hsieh, and Zheng (Michael) (ngày 7 tháng 3 n?m 2019). "A forensic examination of China's national accounts". Brookings (b?ng ti?ng Anh). L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 7 n?m 2019. Truy c?p ngày 20 tháng 7 n?m 2019.{{Chú thích web}}: Qu?n ly CS1: nhi?u tên: danh sách tác gi? (liên k?t)

[:7-139] Wildau, Gabriel (ngày 7 tháng 3 n?m 2019). "China's economy is 12% smaller than official data say, study finds". Financial Times (b?ng ti?ng Anh). L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 7 n?m 2019. Truy c?p ngày 20 tháng 7 n?m 2019.

[140] "China's economy might be nearly a seventh smaller than reported". The Economist. ngày 7 tháng 3 n?m 2019. ISSN 0013-0613. L?u tr? b?n g?c ngày 20 tháng 7 n?m 2019. Truy c?p ngày 20 tháng 7 n?m 2019.

[:1-141] Clark, Hunter; Pinkovskiy, Maxim; Sala-i-Martin, Xavier (ngày 1 tháng 8 n?m 2020). "China's GDP growth may be understated". China Economic Review (b?ng ti?ng Anh). Quy?n 62. tr. 101243. doi:10.1016/j.chieco.2018.10.010. ISSN 1043-951X. S2CID 157898394.

[:2-142] Chandran, Nyshka (ngày 16 tháng 10 n?m 2015). "These guys think China's economy is much larger". CNBC (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 25 tháng 10 n?m 2020.

[:3-143] "Is China Already Number One? New GDP Estimates". PIIE (b?ng ti?ng Anh). ngày 13 tháng 1 n?m 2011. Truy c?p ngày 25 tháng 10 n?m 2020.

[:4-144] Fernald, John G.; Malkin, Israel; Spiegel, Mark M. (2013). "On the reliability of Chinese output figures". FRBSF Economic Letter (b?ng ti?ng Anh).

[:5-145] Daniel, Rosen; Beibei, Bao (2015). Broken Abacus? A More Accurate Gauge of China's Economy. Center for Strategic and International Studies. tr. X–XV. ISBN 978-1442240841.

[:6-146] Allison, Graham (ngày 15 tháng 10 n?m 2020). "China Is Now the World's Largest Economy. We Shouldn't Be Shocked". The National Interest (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 25 tháng 10 n?m 2020.

[147] Williamson, Peter J.; Hoenderop, Simon; Hoenderop, Jochem (ngày 3 tháng 4 n?m 2018). "An alternative benchmark for the validity of China's GDP growth statistics". Journal of Chinese Economic and Business Studies. Quy?n 16 s? 2. tr. 171–191. doi:10.1080/14765284.2018.1438867. ISSN 1476-5284. S2CID 158464860.

[148] "China'S GDP Growth May Be Understated" (PDF). National Bureau of Economic Research. tháng 4 n?m 2017. Truy c?p ngày 26 tháng 1 n?m 2021.

[stlfed20170912-149] "Some Alternative Methods for Tracking Chinese GDP". Federal Reserve Bank of St. Louis. ngày 12 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 6 tháng 5 n?m 2020.

[stlfed20170914-150] "Estimating Chinese GDP Using Night-Lights Data". Federal Reserve Bank of St. Louis. ngày 14 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 6 tháng 5 n?m 2020.

[stlfed20170911-151] "Challenges in Measuring China's Economic Growth". Federal Reserve Bank of St. Louis. ngày 11 tháng 9 n?m 2017. Truy c?p ngày 29 tháng 10 n?m 2020.

[152] Arvind, Subramanian (ngày 13 tháng 1 n?m 2011). "Is China Already Number One? New GDP Estimates". Peterson Institute for International Economics (PIIE) (b?ng ti?ng Anh). Truy c?p ngày 29 tháng 3 n?m 2021.

[153] "??i d? án chuy?n n??c th?a tham v?ng c?a Trung Qu?c". VnExpress - Tin nhanh Vi?t Nam. ngày 24 tháng 12 n?m 2019. Truy c?p ngày 9 tháng 6 n?m 2023.

[154] "WFP - World Hunger". B?n g?c l?u tr? ngày 25 tháng 10 n?m 2005. Truy c?p ngày 27 tháng 6 n?m 2007.

[155] "Rise in China’s Pork Prices Signals End to Cheap Output", bài vi?t c?a Keith Bradsher trên New York Times, ngày 8 tháng 6 n?m 2007

[S?_th?t-156] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f S? th?t v? m? hình phát tri?n c?a Trung Qu?c d??i góc nhìn t? hai ky gi? ng??i ?u L?u tr? ngày 7 tháng 2 n?m 2009 t?i Wayback Machine 02:35-03/02/2009

[157] Phát bi?u c?a phó th? t??ng Ly Tiên Ni?m, ??ng trên nh?t báo H?ng K?ng Minh báo ngày 14 tháng 6 n?m 1979.

[158] Barboza, David (ngày 13 tháng 10 n?m 2006). "China Drafts Law to Boost Unions and End Abuse". The New York Times – qua NYTimes.com.

[159] Lague, David (ngày 13 tháng 10 n?m 2006). "Official Union in China Says All Wal-Marts Are Organized". The New York Times – qua NYTimes.com.

[160] "China's foreign trade to top US$ 1.75 trillion". Trung Hoa nh?t báo. ngày 2 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 27 tháng 3 n?m 2007.

[161] "Germany still the export achiever". CNN. CNN. ngày 6 tháng 12 n?m 2005. Truy c?p ngày 27 tháng 3 n?m 2007.

[162] Theo s? li?u c?a H?i quan Vi?t Nam thì Trung Qu?c ch? xu?t siêu t??ng ???ng 176,2% xu?t kh?u c?a Vi?t Nam

[163] "Tham h?t l?n trong bu?n bán v?i Trung Qu?c". B?n g?c l?u tr? ngày 28 tháng 9 n?m 2007. Truy c?p ngày 3 tháng 8 n?m 2007.

[164] "Ngo?i giao Trung Vi?t và v? th? c?a báo chí Nguy?n Quang 05 Tháng 9 2007 - C?p nh?t 09h37 GMT". www.bbc.com.

[165] "B?n sao ?? l?u tr?" (PDF). B?n g?c (PDF) l?u tr? ngày 11 tháng 4 n?m 2006. Truy c?p ngày 28 tháng 6 n?m 2007.

[166] "Pakistan, Growth and Export Competitiveness" (PDF).

[167] "Chinese stock market pushes above $1 trillion mark". B?n g?c l?u tr? ngày 14 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 28 tháng 6 n?m 2007.

[168] "Chinese mainland stock market to become world's third largest in 10 years". Tan Hoa x?.

[169] Ly do Trung Qu?c 't? b?n vào chan' khi si?t các c?ng ty Internet, VnExpress, 6/8/2021

[170] "Foreign investment in China rebounds". B?n g?c l?u tr? ngày 17 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 8 tháng 2 n?m 2015.{{Chú thích web}}: Qu?n ly CS1: bot: tr?ng thái URL ban ??u kh?ng r? (liên k?t)

[171] "Warner Bros rút kh?i Trung Hoa ??i l?c (Tan Hoa x?, l?y t? ?ài phát thanh Qu?c t? Trung Qu?c)".

[172] "How participation can help China's ailing environment".

[173] "Nh?ng l? hàng nguy hi?m ??n t? Trung Qu?c Th? T?, 30/05/2007 - 3:58 PM". B?n g?c l?u tr? ngày 25 tháng 9 n?m 2007. Truy c?p ngày 24 tháng 9 n?m 2007.

[174] Nhi?u hàng hóa Trung Qu?c dành cho tr? em kh?ng an toàn 28/05/2009 23:36

[175] "Blog c?a Nga".

[176] "List of countries by GDP (nominal)". Truy c?p ngày 15 tháng 8 n?m 2016.

[177] John Bryan Starr. Hi?u Trung Qu?c: M?t tài li?u h??ng d?n tìm hi?u N?n kinh t? Trung Qu?c, L?ch s? và C?u trúc chính tr?.

[6] In 2011, China set a new poverty line at RMB 2300 (approximately US$400).^[4]

[8] Higher income inequality is partly driven by unequal regional income distribution.

[15] Modeled ILO estimate.

[19] Official data which cover both central and local government debt, including debt officially recognized by China's National Audit Office report in 2011. Data exclude policy bank bonds, Ministry of Railway debt and China Asset Management Company debt.

[66] China had a hundred million wealthy people (each owning a net wealth of over US$110,000) and the US 99 million. At US$63.8 trillion as of end of 2019, representing a 17-fold increase from US$3.7 trillion in 2001, the total amount of China's household wealth stood behind only that of the US with US$105.6 trillion.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[note 1]

[6]

[note 2]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[note 3]

[13]

[14]

[15]

[chú thích 1]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[chú thích 2]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

x t s Di?n ?àn H?p tác Kinh t? chau á - Thái Bình D??ng
Các n?n kinh t? thành viên	úc Brunei Canada Chile Trung Qu?c H?ng K?ng Indonesia Nh?t B?n Hàn Qu?c Malaysia Mexico New Zealand Papua New Guinea Peru Philippines Nga Singapore ?ài Loan¹ Thái Lan Hoa K? Vi?t Nam
Các n?m H?i ngh?	1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Khác	APEC xanh Trung tam Khí h?u APEC Ngày h?i Khoa h?c Tu?i tr? APEC
¹ D??i tên g?i Trung Hoa ?ài B?c

x t s Kinh t? chau á
Qu?c gia có ch? quy?n	? R?p Xê út Afghanistan Ai C?p Armenia Azerbaijan ?n ?? Bahrain Bangladesh Bhutan Brunei Các Ti?u v??ng qu?c ? R?p Th?ng nh?t Campuchia ??ng Timor Gruzia Hàn Qu?c Indonesia Iran Iraq Israel Jordan Kazakhstan Kuwait Kyrgyzstan Lào Liban Malaysia Maldives M?ng C? Myanmar Nepal Nga Nh?t B?n Oman Pakistan Philippines Qatar Singapore Síp Sri Lanka Syria Tajikistan Thái Lan Th? Nh? K? B?c Tri?u Tiên Trung Qu?c Turkmenistan Uzbekistan Vi?t Nam Yemen
Qu?c gia ???c c?ng nh?n h?n ch?	Abkhazia B?c Síp ?ài Loan Nam Ossetia Palestine
L?nh th? ph? thu?c và vùng t? tr?	L?nh th? ?n ?? D??ng thu?c Anh Qu?n ??o Cocos (Keeling) ??o Giáng Sinh H?ng K?ng Ma Cao
Th? lo?i C?ng th?ng tin chau á

x t s Thành viên T? ch?c Th??ng m?i Th? gi?i (WTO)
System	Accession and membership · Appellate Body · Dispute Settlement Body · International Trade Centre · Chronology of key events
Issues	Criticism · Doha Development Round · Singapore issues · Quota Elimination · Peace Clause
Agreements	General Agreement on Tariffs and Trade · Agriculture · Sanitary and Phytosanitary Measures · Technical Barriers to Trade · Trade Related Investment Measures · Trade in Services · Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights · Government Procurement · Information Technology · Marrakech Agreement · Doha Declaration · Bali Package
Ministerial Conferences	1st (1996) · 2nd (1998) · 3rd (1999) · 4th (2001) · 5th (2003) · 6th (2005) · 7th (2009) · 8th (2011) · 9th (2013) · 10th (2015) · 11th (2017)
People	Roberto Azevêdo (Director-General) · Pascal Lamy · Supachai Panitchpakdi · Alejandro Jara · Rufus Yerxa
Thành viên	Afghanistan · Albania · Angola · Antigua và Barbuda · Argentina · Armenia · úc · Bahrain · Bangladesh · Barbados · Belize · Bénin · Bolivia · Botswana · Brasil · Brunei (Brunei Darussalam) · Burkina Faso · Burundi · Campuchia · Cameroon · Canada · C?ng hoà Trung Phi · Tchad · Chile · Trung Qu?c · Colombia · C?ng hoà Congo · C?ng hoà Dan ch? Congo · Costa Rica · B? Bi?n Ngà · Croatia · Cuba · Djibouti · Dominica · C?ng hoà Dominica · Ecuador · Ai C?p · El Salvador · Liên minh chau ?u1 · Macedonia · Fiji · Gabon · Gambia · Gruzia · Ghana · Grenada · Guatemala · Guinée · Guiné-Bissau · Guyana · Haiti · Honduras · H?ng K?ng2 · Iceland · ?n ?? · Indonesia · Israel · Jamaica · Nh?t B?n · Jordan · Kazakhstan · Kenya · Hàn Qu?c · Kuwait · Kyrgyzstan · Lesotho · Liberia · Liechtenstein · Ma Cao2 · Madagascar · Malawi · Malaysia · Maldives · Mali · Mauritanie · Mauritius · México · Moldova · M?ng C? · Maroc · Mozambique · Myanmar · Namibia · Nepal · New Zealand · Nicaragua · Niger · Nigeria · Na Uy · Oman · Pakistan · Panama · Papua New Guinea · Paraguay · Peru · Philippines · Qatar · Rwanda · St. Kitts và Nevis · St. Lucia · St. Vincent và Grenadines · ? R?p Saudi · Sénégal · Seychelles · Sierra Leone · Singapore · Qu?n ??o Solomon · C?ng hoà Nam Phi · Sri Lanka · Suriname · Swaziland · Th?y S? · ?ài Loan3 · Tanzania · Thái Lan · Togo · Tonga · Trinidad và Tobago · Tunisia · Th? Nh? K? · Uganda · Ukraina · Các Ti?u v??ng qu?c ? R?p Th?ng nh?t · Hoa K? · Uruguay · Venezuela · Vi?t Nam · Zambia · Zimbabwe
T?t c? hai m??i b?y n??c thành viên c?a Liên minh chau ?u c?ng là thành viên c?a WTO: áo ? B? ? Bulgaria ? Síp ? C?ng hòa Séc ? ?an M?ch ? Estonia ? Ph?n Lan ? Pháp ? ??c ? Hy L?p ? Hungary ? Ireland ? Y ? Latvia ? Litva ? Luxembourg ? Malta ? Hà Lan và Antille thu?c Hà Lan ? Ba Lan ? B? ?ào Nha ? Romania ? Slovakia ? Slovenia ? Tay Ban Nha ? Th?y ?i?n ? V??ng qu?c Liên hi?p Anh và B?c Ireland. ??c khu hành chính (Trung Qu?c). Tên chính th?c là Trung Hoa Dan Qu?c, tên trong t? ch?c là L?nh th? thu? quan riêng c?a ?ài Loan, Bành H?, Kim M?n và M? T?

王八和乌龟有什么区别	银为什么会变黑	做爱都有什么姿势	对戒是什么意思	检查肠胃挂什么科
来曲唑片什么时候吃最好	中二是什么意思	鸡蛋不能和什么食物一起吃	一个草字头一个见念什么	bmg是什么意思
不走心是什么意思	双向转诊是什么意思	胃溃疡吃什么水果好	沐什么意思	经期吃什么水果
不堪一击是什么意思	多吃香蕉有什么好处和坏处	复方丹参片治什么病	右手无名指戴戒指是什么意思	吃二甲双胍为什么会瘦

压力是什么hcv8jop3ns6r.cn	世界上最毒的蛇是什么蛇hcv9jop7ns0r.cn	1129是什么星座hcv8jop3ns1r.cn	活检检查是什么意思hcv8jop3ns1r.cn	阴道镜是检查什么的helloaicloud.com
打虫药什么时候吃合适bjcbxg.com	牛蛙和青蛙有什么区别hcv7jop5ns4r.cn	血压什么时候量最准确hcv8jop2ns5r.cn	兵痞是什么意思hcv7jop5ns1r.cn	至死不渝什么意思hcv7jop5ns6r.cn
上吐下泻是什么原因hcv9jop3ns4r.cn	猫咪呕吐吃什么药可以解决0735v.com	手指头红是什么原因hcv8jop8ns3r.cn	湾湾是什么意思sanhestory.com	25年是什么婚hcv7jop4ns8r.cn
无料案内所是什么意思hcv9jop3ns0r.cn	梦见自己洗衣服是什么意思chuanglingweilai.com	吃什么补肝养肝cl108k.com	为什么会遗精hcv8jop2ns7r.cn	办理慢性病需要什么手续hcv8jop1ns6r.cn